باب الرصافه در بغداد
الرصافه یکی از دو بخش اصلی بغداد در دوران عباسیان بود که در سمت شرقی رود دجله قرار داشت. این منطقه در دوران خلافت ابوجعفر منصور تأسیس شد و در زمان پسرش، محمد المهدي، توسعه یافت. در این بخش از بغداد، محلههای مهمی مانند الأعظمیه، زيونه، مدينة الصدر، الشعب و خیابانهای معروفی چون شارع فلسطين، شارع السعدون و شارع أبو نؤاس قرار دارند. باب الرصافه بهعنوان یکی از دروازههای اصلی بغداد در آن دوران، نقش مهمی در ورود و خروج کاروانها و تجار داشت.
باب الرصافه در بصره
در نزدیکی شهر بصره نیز منطقهای به نام «رُصَافَةُ البَصْرَة» وجود دارد که در دوران عباسیان شهری کوچک و تاریخی بوده است. این منطقه در منابع تاریخی بهعنوان یکی از مراکز فرهنگی و علمی آن دوران شناخته میشود. از جمله شخصیتهای برجستهای که به این منطقه نسبت داده میشوند، میتوان به «أبو عبد الله محمد بن عبد الله بن أحمد الرُّصَافيّ» و «أبو القاسم الحسن بن علي بن إبراهيم المُقْرِئ الرُّصَافيّ» اشاره کرد که در زمینههای حدیث و روایت فعالیت داشتند.