الفرقان فى تفسیر القران

[ویکی اهل البیت] الفرقان فى تفسیر القرآن. شیخ محمد صادقی تهرانی.(معاصر)
دکتر صادقی از علما و مدرسان مبارز و معاصر حوزه علمیه قم است که در خانواده علم و تقوا و وعظ و خطابه به دنیا آمد. وی تحصیلات جدید خود را تا سطح دکترا در تهران و تحصیلات دینی را در حوزه قم و نجف به انجام رساند.
پیش از انقلاب اسلامی به علت فعالیت های مبارزاتی از ایران متواری شد و در نجف و سپس مکه سکونت گزید. شیخ محمد پس از پیروزی انقلاب به ایران آمد و در شهر قم به تدریس و تألیف مشغول گردید. نامبرده دارای آثار گوناگونی در زمینه فقه، کلام، تاریخ، عقاید و تفسیر است.
این تفسیر یک دوره کامل تفسیر قرآن است که از آغاز تا انتهای قرآن به تفسیر آیه به آیه آن پرداخته است. این تفسیر، هم از نگاه محتوا و هم از جهت سبک، یکی از تفاسیر بدیع امامیه به شمار می آید و دارای مطالب و نکات بکر و تازه است. این تفسیر در طی سال های (1397ـ1407) نوشته شده و حاصل سخنرانی هایی بوده که مؤلف در حوزه های قم و نجف برای طلاب علوم دینی برگزار می کرده است.
این تفسیر، تفسیری تحلیلی، تربیتی و اجتماعی از قرآن است و مؤلف آن را با استناد به احادیثی که آن ها را صحیح و سازگار با ظواهر قرآن دانسته، نوشته است. به همین علت مؤلف به شدت از اسرائیلیات و احادیث جعلی و ضعیف پرهیز کرده و با توجه به این که جزء فقها بوده، مطالب گسترده ای در مورد مسائل فقهی و احکام در این تفسیر آورده است.
وی همچنین مسائل عقیدتی و کلامی را با تهذیب و دقت و تفصیل بیان کرده و از تحمیل نظریات جدید علمی بر قرآن خودداری ورزیده و معتقد است که قرآن از آن ها بی نیاز است، مگر این که به وسیله آن ابهامی از اشارات قرآن زدوده شود و البته به شرط این که آن نظر علمی، قطعی و ثابت باشد.
مؤلف به همین علت به شیخ طنطاوی می تازد و می گوید: «تعداد زیادی از مفسران غرب زده در علوم و نظریات جدید علمی غرق شده اند و فراموش کرده اند که قرآن علم خدا است و هرگز دگرگون نمی شود؛ حال آن که دانش بشری دائماً در تبدیل و دگرگونی و رسیدن از خطا به صواب و از صحیح به صحیح تر است».
عنوان تفسیر چنین می نماید که مفسّر از دو سبک تفسیر قرآن با قرآن و تفسیر قرآن با سنّت، سود برده است. امّا در مقدمه تفسیر اظهار می دارد که بایسته ترین روش تفسیری، شیوه تفسیر قرآن با قرآن است. وی می نویسد:« همه شیوه های تفسیری نادرست است. جز شیوه تفسیر قرآن با قرآن و این همان شیوه تفسیری پیامبر( ص) و امامان( ع) است. بر مفسران لازم است که این روش تفسیری را از معلمان معصوم فرا گیرند و در تفسیر آیات به کار بندند. در مجالی دیگر می نویسد:« روشهای تفسیری از دو حالت بیرون نیستند: یا تفسیر قرآن با قرآن هستند و یا تفسیر قرآن با رأی».

💡 سپس مى افزايد (همچنين قرآن را كه حق را ازباطل جدا مى سازد نازل كرد) (و انزل الفرقان ).

💡 و در آيه: (تبارك الذى نزل الفرقان على عبده ليكون للعالمين نذيرا) فرموده:بلند مرتبه است آن خدايى كه فرقان را بر بنده اشنازل كرد تا براى همه عالميان نذير باشد.

💡 حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها در مقام معرف و بيان شناسنامه خود فرمود (و اناابنته نذير لكم ) يعنى من دختر پيغمبرى هستم كه خداوند او را بعنوان نذير از براىشما مردم بلكه براى تمام عالميان و جميع جهانيان فرستاد چنانكه نص صريح قرآنميفرمايد (تبارك الذى نزل الفرقان على عبده ليكون للعالمين نذيرا) آيه 1 سورهفرقان.

💡 قال:فاءخذ عليهم موسى عليه السلام ذلك فمنهم من اعتقده حقّا و منهم من اءعطاهبلسانه دون قلبه فكان المعتقد منهم حقّا يلوح على جبينه نور مبين و من اءعطاه بلسانهدون قلبه ليس له ذلك النّور فذلك الفرقان... ثمّقال اللّه (عزّوجلّ) (لعلكم تهتدون ) اءى لعلّكم تعلمون ان الذى يشرف به العبد عند اللّه(عزّوجلّ) هو اعتقاد الولاية كما تشرف به اءسلافكم.(999)

💡 21-مقصود قرآن كريم است و درباره (قرآن ) تعبيرات ديگرى مانند: هدايت، علم،برهان، بصائر، شفاء، روح، بينات، در خود آن كتاب مجيد آمده است. (بيان الفرقان -بخش نبوت، ص ‍ 194-195).