الاطول شرح تلخیص مفتاح العلوم

به او گفتم آن حضرت در سلامتند و براى شهادت مظلومانه پدرت سوگوارند. يحيىگفت: آرى عمويم محمد بن على - عليه السلام - - باقر العلوم -قبل از خروج پدرم عليه بنى اميه، به او ياد آور شد كه خروج و قيام او منتهى بهشهادت خواهد شد. ولى پدرم - زيد بن على - به هرحال از مدينه خارج شد و سرانجام آنچه امام باقر - عليه السلام - براى او پيش ‍ بينىكرده بود، رخ داد.

نزول اين آيه شريفه درباره على بن ابيطالب - صلوات الله عليه - از مسلمات و موردتصديق شيعه و اهل سنت است. مرحوم علامه امينى، در الغدير (72) آن را از كتابهاىبسيار از قبيل احياء العلوم غزالى، كفاية الطالب،فصول المهمة، نورالابصال و... نقل كرده است. و از ابن ابى الحديد از ابوجعفراسكافى آورده كه مى گويد: حديث ليلة الفراش، با تواتر ثابت شده است، و كسى آنرا انكار نمى كند مگر ديوانه يا كافر باشد.

این اثر یک دائرةالمعارف علوم در سه جلد می‌باشد و شبیه مفاتیح العلوم خوارزمی و دره فاخره قزوینی است و سال تألیف آن در حدود ۷۴۰ ق بوده‌است.

اين دانشمند نامور با اينكه ايرانى است كتابى به نام (مفتاح العلوم )مشتمل بر دوازده علم از علوم عربى و اسلامى نوشته است، كه از شاهكارهاى بزرگ علمىو ادبى به شمار مى رود.

155 - در كتاب احياء العلوم آمده رسول خدا(صلى الله عليه و آله ) هيچ وقت در نمازكسى به خدمتش نمى آمد و در كنارش ‍ نمى نشست مگر اينكه براى خاطر او نماز را كوتاهمى كرد و متوجه او مى شد و مى فرمود: آيا حاجتى دارى ؟ پس از آنكه حاجت او را برمىآورد مجددا به نماز مى ايستاد.

آن امام هما، از اين دوره، بحرانى انتقال قدرت از بنى اميه به بنى عباس، و جنگ و ستيزبين آنان بهره جست و به بيان دقايق و رموز احكام متعالى اسلام پرداخت و انقلابىفرهنگى را براى گسترش و استحكام تشيع پى ريزى نمود، به گونه اى كه بهباقر العلوم (شكافنده دانش ها) لقب يافت و امروز شاهديم كه بخش عظيمى از احاديث ما ازان حضرت روايت شده است.