بنی قریظه قبیلهای یهودی بودند که در شهر مدینه سکونت داشتند و در نخستین سالهای پس از هجرت پیامبر اسلام به این شهر حضور داشتند. این قبیله از نظر نسب و پیشینه تاریخی، در منابع مختلف متفاوت گزارش شدهاند؛ برخی آنان را از نسل هارون، برادر موسی (ع)، و برخی دیگر از طایفهای فلسطینی میدانند که بعدها به دین یهود گرویدهاند. به هر حال، حضورشان در مدینه پیش از هجرت قبایل عرب به این شهر ثبت شده و نقش مهمی در ساختار اجتماعی و سیاسی یثرب داشتند.
بنی قریظه به دلیل نقض پیمان با مسلمانان در زمان پیامبر، هدف آخرین جنگ پیامبر با یهودیان مدینه قرار گرفتند که به غزوه بنی قریظه معروف شد. این نبرد در سال پنجم هجرت و در فاصله اواخر ذیقعده و اوائل ذیحجه رخ داد و پیامبر اکرم (ص) شخصاً در آن حضور داشت. این رخداد، اهمیت و حساسیت روابط میان مسلمانان و قبایل یهودی مدینه را نشان میدهد و نمونهای از تنشهای سیاسی و نظامی آن دوره است.
بنی قریظه علاوه بر نقش نظامی، در مدیریت و اداره شهر مدینه نیز فعالیت داشتند و با سایر قبایل یهودی همکاری داشتند. حضور آنان در یثرب و تعامل با حکومتهای منطقه، نشاندهنده توانایی اقتصادی و اجتماعی این قبیله بود. با وجود کوچ و مهاجرتهای متعدد در تاریخشان، نامشان به دلیل غزوه و ارتباط با پیامبر اسلام در تاریخ اسلامی باقی مانده است و بهعنوان یک قبیله مؤثر یهودی در مدینه شناخته میشوند.