بلال حبشی که به ابوعبدالله بلال بن رباح نیز شناخته می‌شود، برده‌ای سیاه‌پوست و اولین مؤذن اسلام، و از صحابه پیامبر (ص) و پیشگامان در پذیرش اسلام بود. اطلاعاتی درباره زندگی او قبل از اسلام در دست نیست، اما گفته می‌شود که بلال هم‌سن ابوبکر بوده و به احتمال زیاد در سال سوم عام الفیل به دنیا آمده است. او در زمان بعثت پیامبر (ص) برده امیة بن خلف بود و پس از مسلمان شدن و اعلام آن، به شدت مورد شکنجه قرار گرفت. برخی او را آزادشده ابوبکر و برخی دیگر آزادشده پیامبر (ص) می‌دانند. پیامبر (ص) به بلال علاقه ویژه‌ای داشت و برای او مقام والایی قائل بود. بلال در تمامی غزوات همراه پیامبر (ص) بود و در روز فتح مکه نیز به همراه او وارد این شهر شد و اذان گفت. گفته می‌شود که پس از وفات پیامبر (ص) دیگر اذانی نگفت و به شام رفت. او در برخی فتوحات شام نیز شرکت داشت. درباره سال وفات، محل و علت درگذشت او نظرات متفاوتی وجود دارد. برخی منابع وفات او را در سال‌های ۱۸، ۲۰ یا ۲۱ ق در سن ۶۰ سالگی به دلیل مرگ طبیعی یا بیماری طاعون ذکر کرده‌اند. بر اساس برخی منابع، مرقد او در دمشق است، در حالی که برخی دیگر مزار او را در داریا، عمواس یا حتی حلب معرفی کرده‌اند. بلال راوی حدیث نیز بود.
بلال حبشی
دانشنامه اسلامی
[ویکی شیعه] بِلال بن رَباح، معروف به بلال حبشی (درگذشت ۱۷ تا ۲۱ق) صحابی و مؤذّن پیامبر اکرم(ص). از نخستین کسانی بود که اسلام آورد، خزانه دار بیت المال در زمان پیامبر(ص) بود و در تمامی جنگ ها شرکت کرد. بِلال چند سال پس از رحلت پیامبر(ص) نیز زنده بود؛ اما در این مدت، جز در چند مورد اذان نگفت. بر اساس قول مشهور، قبر او در قبرستان باب الصغیر دمشق است.
خاندان بلال اصالتا از نوبه، منطقه ای در شمال سودان و جنوب مصر هستند. پدر بِلال از اسیران حبشه بود و خود او نیز در طایفه بنی جُمَح یا سَراه (که ساکن مکه بودند) در خانواده ای از بردگان زاده شد. برخی سال ولادت او را سه سال پس از عام الفیل دانسته اند.
بِلال را با قامتی بلند و لاغر، رنگ پوستی بسیار گندمگون، پشتی خمیده، مویی بلند و خاکستری، و صورتی ظریف توصیف کرده اند.
جملاتی از کلمه بلال حبشی
نی همانا برخت زلف بلال حبشی است که بدان نامه سپیدی بودش روی سیاه
بر چهرهٔ تو طرهٔ مشکین تو گویی استاده بلال حبشی پیش پیمبر
پردهٔ نزهت گه تو روی بلال حبشی عود سراپردهٔ تو جان اویس قرنی