ترکیب از جواهر

[ویکی فقه] ترکیب که در فلسفه به معنی «یکی شدن چند چیز» یا «اتحاد امور کثیر» است چند گونه تقسیم دارد: ۱) تقسیم به حقیقی و اعتباری؛ ۲) تقسیم به عقلی و خارجی؛ ۳) تقسیم به انضمامی و اتحادی.
یکی از انواع ترکیبهای موجود در جهان مادی، ترکیبی است که اجزاء آن از جنس جوهر (یکی از مقولات عشر) هستند. این ترکیب را هم می توان میان دو ماهیتی که در تحقق خود بنحوی به یکدیگر وابسته اند دید و هم میان ماهیات غیروابسته یافت. مثال مورد اول، ترکیب جسم از هیولای اولی و صورت جسمیه یا ترکیب انواع جسم (مانند چوب) از ماده و صورت نوعیه است و ترکیب گل از آب و خاک یا ترکیب یک آلیاژ از آهن و مس، مثال مورد دوم است.در جایی که دو جوهر بنوعی در تحقق خود به یکدیگر وابسته اند، از ترکیب آنها ماهیت و وجود جدیدی پدید می آید ولذا ترکیب آنها حقیقی است؛ اما در مواردی که دو جوهر در تحقق خود، به دیگری وابسته نیستند، از ترکیب آنها نوع جدیدی از ماهیت و وجود پدید نمی آید ولذا ترکیب آنها حقیقی نخواهد بود. مرکبات جوهری نوع اول (مرکب حقیقی جوهری)، خود حتما از چند جوهر تشکیل شده اند و نمی توانند از جوهر و عرض تشکیل شده باشند؛ زیرا در فلسفه ثابت می شود که محال است یک جوهر حقیقی (مرکب) از جوهر و عرض تشکیل شده باشد به نحوی که عرض از اجزاء مرکب محسوب شود.
بررسی مرکب حقیقی جوهری
مرکب حقیقی جوهری، گاهی از جنس و فصل خارجی تشکیل شده است مانند انسان و گاهی از جنس و فصل ذهنی مانند عقل و نفس. جنس و فصل این جواهر مرکب، از ماده و صورت آنها (ذهنی یا خارجی) گرفته و انتزاع می شود. جسم از دو جوهر حال (صورت جسمیه) و محل (ماده اولی یا هیولا)، تشکیل شده است.

💡 واژهٔ فرگشت ترکیبی است از پیشوند فر به معنای «افزایش» و بن ماضی گشت از مصدر گشتن به معنای «تغییر کردن»، «تبدیل شدن». (البته پیشوند فر در اینجا به عنوان یک ترکیب از فرا و فرو است؛ بدین معنی که در فرگشت ما شاهد دو تغییر افزایشی «فراگشت» و کاهشی «فروگشت» هستیم و برای بیان هر دو حالت، واژه فرگشت انتخاب شده است.)

💡 یکی دیگر از انواع ترکیب دوازده‌گانه، ترکیب مثلثی است. این نوع ترکیب از جهات بسیاری با ترکیب قرینه شباهت دارد ولی از قوانین خاص قرینه (که آنچه در سمت راست ساختمان یا تصویر ساخته شده‌است، بدون کم و کاست در طرف دیگر تکرار می‌شود) پیروی نمی‌کند. ترکیبات مثلثی عموماً از استحکام استثنایی برخودارند. از این رو، بسیاری از ترکیبات صدر رنسانس دارای ترکیب مثلثی شکل هستند.

💡 شربت یا قرص سرماخوردگی اطفال نوعی ترکیب از چند عامل برای مداوای سرماخوردگی است. این دارو از ترکیب پسودوافدرین (یک منقبض‌کننده عروقی سمپاتومیمتیک)، کلرفنیرامین (یک آنتی هیستامین) ساخته شده‌است. قرص سرماخوردگی کودکان ترکیب استامینوفن، فنیل پروپانول آمین و کلرفنیرامین است. این دارو اغلب در درمان علائم سرماخوردگی (به خصوص سرماخوردگی‌های ویروسی) مانند آبریزش بینی، سرفه و گلودرد استفاده می‌شود.