سید مصطفی کاشانی

سید مصطفی کاشانی (۱۲۶۰–۱۳۳۷ق) از علما و مجتهدان برجسته شیعه در قرن چهارده هجری بود. او در کاشان متولد شد و پس از تحصیل مقدمات علوم دینی در زادگاهش، به نجف اشرف مهاجرت کرد و در آنجا از محضر اساتیدی چون میرزای بزرگ شیرازی بهره‌مند شد. سید مصطفی کاشانی از شاگردان برجسته آخوند کاشانی بود و در تقویت مبانی دینی و مبارزه با انحرافات تلاش فراوانی کرد. او در تهران به فعالیت‌های دینی و اجتماعی پرداخت و به عنوان یک مجتهد شناخته شد.

سید مصطفی کاشانی در دوران مشروطه و نهضت ملی ایران نقش فعالی ایفا کرد. او در این دوره در کنار پدرش، آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی، در مبارزات سیاسی و اجتماعی مشارکت داشت و در تقویت جنبش مشروطه‌خواهی نقش مؤثری داشت. او در تهران و نجف به عنوان یک مرجع دینی شناخته می‌شد و در مسائل فقهی و اجتماعی صاحب نظر بود.

درگذشت سید مصطفی کاشانی در ۱۳۳۷ق در کاظمین رخ داد. او در طول زندگی‌اش خدمات علمی و دینی فراوانی ارائه داد و تأثیر زیادی در تحولات دینی و اجتماعی عصر خود داشت. فرزند او، آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی، نیز از علما و شخصیت‌های برجسته دینی و سیاسی ایران بود.

تصویر معنی سید مصطفی کاشانی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سید مصطفی کاشانی (متوفای ۱۳۳۷ق.) در شهر کاشان به دنیا آمد. وی یکی از علمای برجسته ایران است که به نجف هجرت کرد و جزء مراجع تقلید عراق و رهبر مسلمانان عراق در جنگ با استعمار انگلیس بود. وی سرانجام در کاظمین از دنیا رفت.
در حدود سال های ۱۲۶۰ یا ۱۲۶۶ قمری در خانواده دانش و سیادت ـ آیت الله سید حسین حسینی کاشانی ـ در شهر کاشان، کودکی دیده به جهان گشود که نام او را مصطفی برگزیدند و چون در کاشان ولادت یافت و دوره نوجوانی و جوانی خود را در آن جا سپری کرد، به کاشانی مشهور شد.
سید محسن، امین، اعیان الشیعة، ج۱۰، ص۱۲۷.
پدر بزرگوارش سید حسین کاشانی، در اوایل سده سیزدهم قمری در شهر تاریخی و مذهبی کاشان دیده به جهان گشود. دوره نوجوانی و جوانی خویش را نزد عالمان آن جا به تحصیل علوم دینی پرداخت. سپس برای تکمیل دانش خویش، راهی حوزه اصفهان شد که در آن زمان از رونق به سزایی برخوردار بود. سید حسین، به عنوان یک طلبه شیفته و شیدای علوم دینی، نزد استادان بزرگ آن حوزه شکوهمند، حضور یافت و از محضر آنان کسب فیض نمود.نام استادان او در اصفهان بدین قرار است:۱. حاج محمد ابراهیم کرباسی که از بزرگ ترین فقیهان آن دیار و از شاگردان برجسته و مشهور استاد بزرگ آیت الله وحید بهبهانی بود.۲. شیخ محمد حسین اصفهانی، مشهور به صاحب «فصول».سید حسین با پشتکار و رنج فراوان، به درجه اجتهاد نایل آمد و از استادان خود، گواهی اجتهاد گرفت. سید حسین برای فراگیری و دست یافتن به مبانی اصولی و فقهی دیگر فقیهان و اصولیون شیعی، به حوزه پرآوازه نجف هجرت کرد و در آن جا بیشتر در درس فقیه و اصولی معروف، سید ابراهیم قزوینی ـ مشهور به صاحب «ضوابط» ـ حضور یافت و به عنوان یک فقیه و اصولی برجسته، مورد توجه همگان قرار گرفت.وی برای خدمت بیشتر به اسلام و مسلمین و نشر و گسترش احکام حیات بخش اسلام، از نجف به ایران بازگشت، و در تهران ـ که در آن روزگار، مرکز حکومت قاجار بود ـ رحل اقامت افکند و سالیان درازی را در این شهر به تدریس علوم دینی و برپایی نماز جماعت، قضاوت و حل و فصل اختلافات مردم پرداخت و به شهادت تمام کسانی که او را از نزدیک دیده اند و با وی معاشرت داشته اند، در زمانی که به شغل خطیر قضاوت اشتغال داشت، هرگز دامن به دنیا و زرق و برق آن نیالود و از جاده شریعت و عدالت و تقوا، خارج نشد و با مناعت طبع و عزت نفس زیست و وسوسه دنیا طلبان او را تحت تاثیر قرار نداد.
اعتماد السلطنه، المآثر و الآثار، ص۱۶۰.
سید مصطفی کاشانی، بعد از این که چندین بهار از عمرش سپری شد، نزد پدر بزرگوارش به تحصیل مقدمات علوم اسلامی پرداخت. صرف، نحو، معانی، بیان و بخشی از کتاب های فقهی و اصولی را از پدر گران قدرش فرا گرفت.او از همان آغاز طلبگی، آن گونه که در راه به دست آوردن علوم دینی می کوشید، ضرورت پرداختن به مسائل معنوی را از نظر دور نمی داشت و بدین نکته آگاه بود که تحصیل دانش، باید همراه با کسب قدس و تقوا و سازندگی معنوی و الهی باشد. وی در این راستا، به موقعیت و جایگاه بلندی رسید و تا آخرین لحظات عمر، در این راه روشن گام نهاد.
سید محسن، امین، اعیان الشیعة، ج۱۰ ص۱۲۷.
...
[ویکی اهل البیت] مرحوم حاج سید مصطفی کاشانی فرزند حجت کبری حاج سید حسین کاشانی رحمة الله علیه یکی از علما و مجاهدین بزرگ اوایل قرن چهاردهم هجری است. معظم له در سال 1260 در شهر کاشان متولد شد و پس از پیمودن تحصیلات مقدماتی در اوایل شباب عازم نجف اشرف گردید، و سالها از حوزه نجف برخوردار گردید. سپس عازم سامرا شد و از کرسی درس میرزای بزرگ چند سالی استفاده می نمود تا خود به مقام استادی و درجه اجتهاد رسید.
مرحوم کاشانی در فقه و اصول و رجال و حدیث و همچنین در ادبیات و فنون شعری مهارت یافت و در عتبات در ردیف اساتید علما قرار داشت. این آیت ربانی در دین خدا خیلی استوار و مقاوم و مجاهدی جان بر کف بود. در جنگ جهانی بین الملل اول علیه متفقین و اشغالگران سرزمینهای اسلامی کمر همت به میان بست و با تشویق و تحریص وی به اتفاق علما و آیاتی چند در پیشاپیش مردم عازم جبهه جنگ گردید که خوشبختانه پس از مدتی آتش جنگ رو به کاهش گذارد. نوشته اند در زمان جنگ مرحوم کاشانی به اتفاق آقازاده خود در جمله مجاهدین مبارز، از نجف و سامرا ساکن شهر کاظمین گردید تا در صف مقدم جهادگران باشد. اما در سال 1326 در همین شهر وفات نمود و در کنار جوادین علیهما السلام مدفون شد. پس از وی فرزند رشید و مجاهد او مرحوم آیت الله سید ابو القاسم کاشانی وارث خاندان پدر گردید.

جمله سازی با سید مصطفی کاشانی

از سید مصطفی کاشانی اشعار و رساله توضیح المسائل باقی مانده و برخی از آثار او بر اثر مسافرت‌ها یا حضور در جبهه‌های جنگ از بین رفته‌است. آقا بزرگ تهرانی در مواضع متعددی از کتاب «الذریعه» خود از آثار او یاد می‌کند. رسائلی فقهی- اصولی- قرآنی در زمینه‌های تفسیر قرآن، تجزی، اجزاء، قاعده لاضرر، و منجزات مریض از جمله تألیفات ایشان به‌شمار می‌رود.

سید مصطفی کاشانی فرزند «نورچشمی» پدرش بود و قبل از قضیهٔ نهضت ملی نفت، روابط نزدیکی با شاه داشت. در نهم اسفند ۱۳۳۱ که محمدرضا شاه در پی اختلاف با مصدق قصد خروج از ایران داشت، او بود که نامهٔ سید ابوالقاسم کاشانی را نزد شاه برد که در آن خواستار ماندن وی در ایران و انصراف از سفر شده بود.

در زمان جنگ بین‌الملل اول و در هنگامیکه انگلیس در هنگامه جنگ جهانی اول عراق را به تصرف کرد تا مدت‌ها جنگ بین نیروهای داخلی و انگلیس شعله‌ور بود. برخی از علمای شیعه غیر از صدور فتوای جهاد خود نیز وارد نزاع شدند. از روحانیون فعال در جنگ می توان به سید محمدسعید حبوبی، مهدی خالصی، شیخ الشریعه اصفهانی، میرزا محمدتقی شیرازی، سید مهدی حیدری و سید مصطفی کاشانی اشاره کرد.

گزارش محتوای نامناسب