معنی ابو هلال چیست

ابو هلال

ابوهلال دیحوری از شخصیت‌های برجستهٔ تاریخ فرقهٔ مانویه در سده‌های نخستین اسلامی است. وی در دوران خلافت ابوجعفر منصور، خلیفهٔ عباسی، به عنوان یکی از رهبران این آینده ظهور کرد و نقش مؤثری در تحولات درونی جامعهٔ مانوی ایفا نمود. از مهم‌ترین اقدامات ابوهلال، تلاش برای بازگرداندن آیین مانوی به اصول و شیوه‌های اولیه و اصیل آن بود. او کوشید تا با پالایش آموزه‌ها و رسوم رایج در میان مانویان، که احتمالاً تحت تأثیر شرایط زمانه یا تفاسیر گوناگون دگرگون شده بود، سنت اصلی و بنیادین مانویت را احیا کند. این حرکت، که با عنوان بازگشت به طریقهٔ اصلیهٔ مانویه توصیف شده، نشان‌دهندهٔ جنبشی اصلاحی در درون این آینده در آن دوره حساس است. اگرچه منابع تاریخی دربارهٔ جزئیات زندگی و اقدامات ابوهلال دیحوری محدود است، اما ذکر نام او در متون کهن، گواهی بر اهمیت وی در حفظ و تداوم هویت مانویت در قرن دوم هجری است. فعالیت‌های او نمونه‌ای از کوشش‌های رهبران مذهبی برای صیانت از اصالت تعالیم دینی در بستر تحولات سیاسی و اجتماعی عصر عباسی به شمار می‌رود.

لغت نامه دهخدا

ابوهلال. [ اَ هَِ ] ( اِخ ) الدیحوری. یکی از رؤسای مانویه در خلافت ابی جعفر منصور و او مقالصه را ببازگشت بطریقه اصلیه مانویه داشت.
ابوهلال. [ اَ هَِ ] ( اِخ ) تغلبی. عمیربن تمیم. محدث است.
ابوهلال. [ اَ هَِ ] ( اِخ ) تیمی. صحابی است.
ابوهلال. [ اَ هَِ ] ( اِخ ) حسن بن عبداﷲبن سهل بن سعیدبن یحیی بن مهران العسکری. رجوع به ابوهلال عسکری حسن... شود.
ابوهلال. [ اَ هَِ ] ( اِخ ) حمصی. یکی از نقله و مترجمین است و چندین بار رازی از او نقل کرده است.
ابوهلال.[ اَ هَِ ] ( اِخ ) عبداﷲبن ثویر السعدی. محدث است.
ابوهلال. [ اَ هَِ ] ( اِخ ) عسکری. حسن بن عبداﷲبن سهل بن سعیدبن یحیی بن مهران ابوهلال اللغوی العسکری. یاقوت در معجم الأدباء آرد که ابوطاهر سلفی گفت ابواحمد ( ؟ ) را تلمیذی بود که نام او و نام پدرش موافق اسم او و پدر او و نیز عسکری بود و غالباً این استاد و شاگرد را بهم مشتبه کنند لیکن آنگاه که حسن بن عبداﷲ العسکری الأدیب گویند مراد ابوهلال حسن بن عبداﷲبن سهل بن سعیدبن یحیی بن مهران اللغوی العسکریست. و از رئیس ابوالمظفر محمدبن ابی العباس ابیوردی رحمه اﷲ در همدان از حال ابوهلال پرسیدم او بر وی ثنا گفت و بعلم و عفت او را وصف کرد و گفت برای احتراز ازطمع و دنائت و تبذل، شغل بزازی می ورزید و فصلی در پاسخ پرسشهای من راجع به أبی هلال بیان کرد و گفت شعر و ادب بر دانسته های او غالب بود و او را کتابی است در علم لغت موسوم به التلخیص و آن کتابی مفید باشد و نیز کتاب دیگر مسمی به کتاب صناعتی النظم و النثر که آنهم براستی کتابی سودمند است. و از جمله کسانی که از وی روایت کرده اند در ری ابوسعد السّمّان حافظ و به اهواز ابوالغنائم بن حماد المقری و به عسکر ابوحکیم احمدبن اسماعیل بن فضلان و جز آنان باشند. و از شعر او ما را ابوطالب محمدبن المقری املاء انشاد کرده است و هم ابوهلال خود این قطعه خویش را برای من خواند:
قدتخطاک َ شباب
و تغشاک مشیب
فأتی ما لیس یمضی
و مضی ما لایؤوب
فتأهب لسقام
لیس یشفیه طبیب
لاتوهمه بعیداً
انما الاَّتی قریب.
و قاضی ابواحمد المؤحدبن محمدبن عبدالواحدبن الحنفی در تستر برای ما حکایت کرد که ابوحکیم احمدبن اسماعیل بن فضلان العسکری روایت کرد که ابوهلال ابیات زیرین را از خود برای ما در عسکر انشاد کرد: