زکات فطره

زکات فطره یا فطریه یکی از واجبات مالی در اسلام است که در روز عید فطر باید پرداخت شود. مقدار زکات فطره برای هر فرد، سه کیلوگرم از خوراک متداول مردم، مانند گندم یا برنج است و می‌توان معادل پولی آن را نیز پرداخت کرد. بر اساس فتوای فقها، این زکات بر افرادی که در شب عید فطر فقیر نیستند و همچنین عاقل، بالغ و هوشیار هستند، واجب است. این افراد باید زکات خود و نان‌خورهایشان را پرداخت کنند. طبق نظر فقها، موارد مصرف آن همان هشت مورد مصرف زکات است؛ اما برخی از فقها بر این باورند که به احتیاط واجب، فطریه تنها باید به فقیران شیعه داده شود. مالی است که در روز عید فطر باید به فقیران پرداخت شود یا در امور دیگر هزینه گردد. در متون اسلامی، بر اهمیت آن تأکید ویژه‌ای شده است. بر اساس این متون، زکات فطره به تکمیل روزه کمک می‌کند. ابوبصیر و زراره از امام صادق(ع) نقل کرده‌اند که همان‌طور که نماز بدون صلوات بر پیامبر(ص) باطل است، روزه نیز در صورت عدم پرداخت آن پذیرفته نمی‌شود. همچنین، عدم پرداخت آن ممکن است عواقب جدی به همراه داشته باشد. همچنین به نام‌های فطریه و فطره نیز شناخته می‌شود. بر اساس فتوای مراجع تقلید، زمان پرداخت آن در روز عید فطر تا ظهر است؛ با این حال، آیت‌الله شبیری زنجانی کل روز را برای پرداخت آن مجاز دانسته است. افرادی که نماز عید فطر را اقامه می‌کنند، باید زکات خود را قبل از نماز پرداخت کنند یا به گفته برخی، آن را از اموال خود جدا نمایند. به نقل از صاحب جواهر، بر اساس نظر مشهور فقها، زمان واجب‌شدن آن غروب روز آخر ماه رمضان است، در حالی که برخی فقها این واجب را هنگام طلوع فجر روز عید فطر می‌دانند. صاحب جواهر اشاره می‌کند که ممکن است منظور این افراد زمان جداسازی فطره باشد نه زمان وجوب آن. فقها تأکید دارند که زکات فطره نمی‌تواند پیش از ماه رمضان پرداخت شود. برخی از آن‌ها، از جمله امام خمینی و مکارم شیرازی، به احتیاط واجب معتقدند که در ماه رمضان نیز نباید پرداخت شود؛ اما دیگرانی مانند آیت‌الله سیستانی، خویی، تبریزی و شبیری زنجانی بر این باورند که پرداخت آن در این ماه جایز است، هرچند بهتر است در طول ماه رمضان انجام نشود.