نصیریه (یا علویه) یکی از فرقههای مذهب شیعه است که بزرگترین اقلیت دینی در سوریه را تشکیل میدهد. این گروه به دلیل اعتقادات خاص خود، به ویژه در مورد حلول خدا در شخصیتهای مذهبی مانند محمد، علی بن ابیطالب و سلمان فارسی، مورد انتقاد و چالش از سوی برخی دیگر از فرقهها، به ویژه وهابیت و سلفیگری قرار گرفته است.
سکونتگاه
پیروان این مذهب عمدتاً در غرب سوریه ساکن هستند و به عنوان علویان، نُصَیریون یا الانصاریة شناخته میشوند.
ریشه تاریخی و باورها
ابهامات و اختلافنظرهای زیادی در مورد ریشه تاریخی و اعتقادات نصیریه وجود دارد. برخی منابع به کتاب المجموع اثر سلیمان ادهانی اشاره میکنند که در آن به اعتقاد به تناسخ ارواح اشاره شده است. واژه نصیریه به نام «ابن نصیر العبدی البکری النمری» نسبت داده میشود که خود را باب حسن عسکری (امام یازدهم شیعه دوازدهامامی) معرفی کرده بود.
این فرقه در قرن پنجم هجری قمری از شیعه امامیه منشعب شد و به تدریج به سمت همخوانی بیشتر با اکثریت شیعیان حرکت کرد. در سال ۱۹۳۶، شورای علمای علوی بیانیهای صادر کرد که در آن خود را به عنوان هواداران علی بن ابیطالب معرفی کردند.
پراکنش
هماکنون، نصیریها بیشتر در سواحل سوریه و استان هاتای در ترکیه متمرکز هستند و تقریباً ۱۳ درصد جمعیت سوریه را تشکیل میدهند. با به قدرت رسیدن حزب بعث و به ویژه حافظ اسد، جایگاه سیاسی آنها تقویت شد.
تعالیم و آداب دینی
این فرقه به اعتقاد به ترکیب عناصر شیعه و مسیحیت و برخی اعتقادات پیش از اسلام معروف هستند. آنها همچنین به غسل تعمید و اعیاد مسیحی توجه خاصی دارند. آداب و رسوم دینی آنها شامل مراسم ذکر و نذر و قربانی است، و بسیاری از علویها اکنون نماز میخوانند و روزه میگیرند.