«لکهنو» نام شهری در شمال مرکزی هندوستان است که مرکز ایالت اوتار پرادش می‌باشد و در فاصله‌ی ۷۰ کیلومتری شمال شرقی شهر کانپور واقع شده است. لکهنو در تاریخ هند به‌عنوان پایتخت حکومت اوده شناخته می‌شود که در قرن ۱۸ میلادی (۱۱۸۸ هجری قمری) توسط حکمرانان شیعه تأسیس شده بود. در دوران حکومت اوده، این شهر به‌عنوان مرکز فرهنگی، علمی و مذهبی در هند شناخته می‌شد. این شهر به‌ویژه در زمینه‌های شعر، موسیقی و هنرهای اسلامی شهرت داشت و به آن «شیراز هند» نیز گفته می‌شد. پس از تصرف لکهنو توسط بریتانیا، علمای شیعه برای حفظ هویت اسلامی منطقه، اقدام به تأسیس حوزه‌های علمیه‌ای همچون «سلطان المدارس» کردند. در حال حاضر، لکهنو به‌عنوان یکی از شهرهای مهم هند با جمعیتی بیش از ۲٫۷ میلیون نفر، نقش مهمی در سیاست، اقتصاد و فرهنگ ایالت اوتار پرادش ایفا می‌کند. زبان‌های رسمی این شهر هندی و اردو هستند و به‌عنوان تنها شهر دارای مترو در ایالت اوتار پرادش شناخته می‌شود. این شهر با تاریخ غنی، فرهنگ اسلامی و شیعی، و نقش برجسته‌اش در هند، همچنان به‌عنوان یکی از مراکز مهم فرهنگی و مذهبی در این کشور باقی مانده است. حسینیه آصفی، یکی از بزرگ‌ترین حسینیه‌های جهان، در سال ۱۷۸۴ توسط آصف الدوله در این شهر ساخته شده است. معماری این بنا ترکیبی از سبک‌های اروپایی و عربی است و سرسرای طاقی شکل آن بدون هیچ‌گونه ستون و پشتوانه‌ای سرپا ایستاده است، که از نظر معماری یک شاهکار به حساب می‌آید. همچنین امامباره آصف الدوله معتبرترین بنا از این نوع در این شهر است و مجموعه‌ای از مسجد، صحن‌ها و دروازه‌هایی را در خود جای داده است. در روزهای سوگواری سید و سالار شهیدان در ماه محرم، این مکان چراغانی می‌شود و مراسم عزاداری با شکوهی در آن برگزار می‌گردد.
لکهنو
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
(یا: لَکْنو؛ لَکْنَهو) مرکز ایالت اوتارپرادش، در شمال مرکزی هند، به فاصلۀ ۷۰کیلومتری شمال شرقی کانپور، با ۱,۶۶۹,۲۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۱). دارای صنایع متعدد نظیر تولید مواد دارویی، مواد غذایی، مواد شیمیایی، کاغذ، و صنایع دستی و کارگاه های راه آهن، نیز از مراکز اصلی حمل و نقل و بازار بزرگ کشاورزی است. دانشگاه لکهنو در ۱۹۲۱ تأسیس شده است. نام این شهر به صورت های لَکْناو، لَکْناهو، لکنو، و لَکْنَهو نیز نوشته می شود. لکهنو در زمان بهلول لودی، پادشاه دهلی ( ـ۸۹۴ق)، شهری مهم بود و حکومت آن در ۸۹۳ق به فرزندش احمدخان، ملقب به اعظم همایون، رسید. بابر تیموری نیز حکومت آن را به پسرش، همایون، داد. زمان محمد شاه گورکانی، ملقب به روشن اختر (۱۷۱۹ـ۱۷۴۸)، از قلمرو دولت مغولان هند خارج شد و به تصرف سید سعادت خان، از سادات مهاجر ایرانی و مؤسس سلسلۀ نواب اوده، درآمد و پایتخت پادشاهی اوده شد. در سلطنت آصف الدوله شکوه و عظمت فراوان یافت. امامباره (امامبارا) و رومی دروازه و همچنین یکی از مساجد بزرگ لکهنو از ساخته های اوست. دولت اوده پس از این به اطاعت انگلیسی ها درآمد و در ۱۸۵۶ توسط آنان برافتاد. لکهنو درخلال شورش بزرگ هندوستان (شورش سپاهیان) در ۱۸۵۷ به محاصرۀ شورشیان درآمد. انگلیسی ها پس از تحمل تلفات بسیار آن را تخلیه کردند و سال بعد دوباره به آن بازگشتند. این شهر از ۱۸۷۷ کرسی ایالات متحدۀ آگرا و اوده شد. از ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۷ از مراکز جنبش برای استقلال پاکستان بود. لکهنو از مراکز عمدۀ تشیع در هند است.
دانشنامه اسلامی
لکهنو یا لکهنور، پایتخت ایالت اوتار پرادش در هندوستان و از مراکز شیعه است. این شهر در سال ۱۱۸۸ق پایتخت حکومت شیعی اَوَده بود. پس از انقراض قطب شاهیان و عادلشاهیان از حکومت های شیعه این منطقه در سال ۱۰۹۸ق توسط امپراتور گورکانی اورنگ زیب، حکومت شیعه اوده در شمال هند به قدرت رسید که پس از شهر فیض آباد لکهنو را پایتخت خود قرار دادند.
پیش از تأسیس پاکستان، مراکز اصلی آموزش علوم شیعی در دهلی، رامپور، امروهه، سند و لکهنو قرار داشت. مساجد، حسینیه ها و منازل استادان پایگاه اصلی تدریس علوم اسلامی بود و مدارس به سبک کنونی کمتر وجود داشت. نقل کرده اند که در عصر حکومت سلاطین شیعی اوده، لکهنو به مهم ترین مرکز علمی شیعیان شبه قاره تبدیل شده بود.
جمله سازی با لکهنو
حسینیه آصفی (اردو: بڑا امامباڑا، هندی: बड़ा इमामबाड़ा) حسینیه ای بزرگ در لکهنو پایتخت ایالت اوتارپرادش در هند است که توسط آصف الدوله یکی از نواب اود در ۱۷۸۴ ساخته شده. حسینیه آصفی یکی از بزرگ‌ترین بناهای شهر لکهنو و بزرگ‌ترین حسینیه جهان می‌باشد.
باغ قیصر (هندی: क़ैसरबाग़) نام مجموعه ای در شهر لکهنو در منطقه اوده در کشور هند است. این باغ توسط واجد علی شاه(۱۸۴۷–۱۸۵۶)، آخرین نواب حکومت اود ساخته شده‌است.
