روایت صحیح در علم حدیث و متون دینی اسلامی به روایاتی اشاره دارد که از نظر سلسله سند و متن، معتبر و قابل قبول هستند.
ویژگیهای یک روایت صحیح
سند معتبر: برای اینکه یک روایت به عنوان صحیح شناخته شود، باید سند آن به طور کامل و بدون نقص باشد. یعنی تمام راویانی که در زنجیره نقل روایت قرار دارند، باید از نظر علمی و اخلاقی معتبر باشند.
راویان موثق: راویان روایت باید از نظر علم و دیانت مورد قبول باشند. به عبارت دیگر، آنها باید امانتدار، صادق و عادل باشند و در نقل روایت دقت کرده باشند.
عدم شذوذ: روایت صحیح نباید با روایات دیگر که از منابع معتبر نقل شدهاند، در تناقض باشد. اگر یک روایت تنها در یک منبع بینقص باشد و در دیگر منابع معتبر نیاید، ممکن است دچار شذوذ باشد و اعتبار آن زیر سوال برود.
عدم علت خفی: روایت باید از هر نوع عیب پنهانی (علت خفی) که ممکن است موجب ضعف آن شود، خالی باشد. به عبارتی، باید از وجود هر گونه نکتهای که ممکن است بر صحت روایت تأثیر بگذارد، پاک باشد.
انواع روایات
در علم حدیث، روایات به چند دسته تقسیم میشوند، که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
صحیح: روایاتی که شرایط ذکر شده را دارند و معتبر هستند.
حسن: روایاتی که در سند آنها ضعف وجود دارد، اما قابل قبول هستند.
ضعیف: روایاتی که به دلیل ضعف در سند یا عدم اعتبار راویان، قابل قبول نیستند.