ترنجبین یک صمغ طبیعی است که از درختان ترنج استخراج میشود. این ماده به طور عمده در مناطق گرم و خشک رشد می‌کند و با شکستن یا زخمی کردن پوست درخت، ترشح میشود. ترنجبین به دلیل خواص دارویی و تغذیه‌ای خود در صنایع مختلف از جمله داروسازی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترنجبین به عنوان یک ماده طبیعی، خواص ضد التهاب، ضد باکتری و تقویت کننده سیستم ایمنی دارد. این ماده می‌تواند به بهبود مشکلات گوارشی، تسکین سرفه و مشکلات تنفسی کمک کند. همچنین، ترنجبین به عنوان یک نرم‌کننده طبیعی برای پوست و مو نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و به ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده کمک می‌کند.
ترنجبین
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
ماده ای شهدمانند که از برگ ها و ساقه های گونه هایی از خارشتر(الجاج یا عاقول عربی) متعلق به تیرۀ پروانه آسایان تراوش می شود. واژۀ ترنجبین از دو بخش «تر» (= ترو تازه) و «انجبین» (معرّب انگبین به معنای شهد و عسل) تشکیل شده است. ظاهراً وجه تسمیۀ گیاه خارشتر هم به علت علاقۀ چهارپایان مخصوصاً شتر به خوردن گیاهانی است که این شهد را تولید می کنند. در منابع غیراسلامی تا قبل از قرن ۱۶ که یک سیاح طبیعی دان فرانسوی این ماده را شناسایی کرد اثری از ترنجبین و خواص آن نمی بینیم، اما رازی، از قول ابوجریج راهب (احتمالاً در قرن ۲ق)، خواصی برای این ماده ذکر کرده است، پس شناخت این ماده به زمان حکیمان مسلمان یا غیرمسلمان سرزمین های اسلامی مربوط است. اما درست ترین توصیف این ماده مربوط است به ابوحنیفۀ دینوری، دانشمند ایرانیِ قرن ۳ق و گیاه شناس جزیرةالعرب، که برای اولین بار تشخیص داده بود که ترنجبین از تراوشات خود گیاه خارشتر است. در گویش ها و زبان های گوناگون ایرانیان گیاه خارشتر به اسامی علف شتر، شترخار، اشترخار، مَخْ، تَنْدَن/تَنْوَن/تینْدَن، زَزْ، خَروش، کَنْدَر/کَنْدرا/کَنْدیرا، یانْتاق و غیره نامیده می شود. برای مادۀ ترنجبین از قدیم الایام خواصی قائل بوده اند. حکمای اسلامی و ایرانی، این ماده را معتدل، لطیف و ملَیّن دانسته لذا آن را برای تب حادّ همراه با یبوست مزاج سودمند دانسته اند. همچنین این ماده را برای صُداع (= سردرد)، سرفه، قولنج، قی و امراض دیگر تجویز کرده اند.
ویکی واژه
جملاتی از کلمه ترنجبین
خاربُن عمر تست یعنی زیست می‌ندانی ترنجبین تو چیست
