حرمت به معنای احترام، اعتبار، و ارزشمندی است که برای یک چیز، فرد، یا موضوع خاص قائل میشویم.
تعریف عمومی:
این واژه به معنای مقدس بودن یا غیرقابل نقض بودن یک چیز است. این مفهوم به مواردی اشاره دارد که برای فرد یا جامعه اهمیت ویژهای دارند و باید با احتیاط و احترام با آنها برخورد شود.
در متون مذهبی:
در متون دینی، این مفهوم به چیزهایی مانند جان انسان، مال، و ناموس اشاره دارد. در این زمینه، حرمت به معنای ممنوعیت آسیب رساندن به این موارد و رعایت حقوق دیگران است. به عنوان مثال، در اسلام، حرمت جان انسانها و حقوق آنها بسیار مورد تأکید قرار گرفته است.
در روابط اجتماعی:
در روابط انسانی، این واژه به معنای احترام به دیگران و رعایت حقوق آنهاست. این شامل عزت به بزرگترها، والدین، معلمان و همچنین احترام به دوستان و همکاران میشود.
در فرهنگ و سنت:
هر فرهنگی ممکن است مجموعهای از ارزشها و سنتها داشته باشد که حرمت آنها را به رسمیت میشناسد. به عنوان مثال، احترام به مراسمهای خاص، آداب و رسوم، و نمادهای فرهنگی جزء این دسته است.
در نوشتههای اوستایی نشانههای بسیاری پیداست که گویای احترام و حرمت ایرانیان برای طبابت فریدون است و او یک پزشک شناخته میشود.
جنگها با عثمانی با مسئله حرمت جنگ مسلمان با مسلمان در تضاد بود و افراد زیادی بودند که با جنگ و خون ریزی همکیشان خود مخالف بوده و اعتقاد داشتند که باید به خلافت عثمانی پیوست و از امر خلیفه مسلمین اطاعت نمود. مذهب جدیدی که شاه اسماعیل بر ایران تحمیل نمود از این عمل جلوگیری کرد. همچنین با شیعهشدن اهل سنت، اختلاف حنفی و شافعی از میان برداشته شد ولی بعدها مبدل به اختلاف حیدری و نعمتی گردید.
در بسیاری موارد تنشی میان آزادی سیاسی به ویژه آزادی بیان و برخی انواع هنرها از جمله ادبیات، بیان یا دیگر مواردی که به نظر برخی بیحرمتی به شعائر مذهبی یا توهین به مقدسات هستند وجود دارد. میزان این تنش و مناقشهها در موارد مختلف در نقاط مختلف جهان متفاوت است.
اینچه رسول صلّی اللّه علیه فرمود از حسن رعایت و حفظ حرمت بود. گفت: «دوستی برادران مسلمان را سه چیز مصفا کند: یکی چون ببینی ورا سلام کنی اندر راهها ودیگر جای بر وی فراخ کنی اندر مجلسها و سدیگر او را به نامی خوانی که آن به نزدیک وی دوست ترین نامها بود.»