دانا

دانا. ( نف ) صفت فاعلی دائمی از دانستن. داننده. مقابل نادان. مقابل کانا. مقابل جاهل. کندا. عالم.علیم. ( منتهی الارب ). علاّم. ( السامی ) ( مهذب الاسماء ).شاعر. فطن [ ف َ / ف ِ ]. کاتب. نطاسی. نطس [ ن َ طِ / ن َ طْ / ن َ طُ ]. عارف. عریف. طَبن. شفن [ ش ِ ف ِ / ش َ ف َ ]. ناخع. طَب. مُعَتَّه. طَبیب. مشهر. ( منتهی الارب ). پژوهنده. فرساد. ( برهان ). داناج ( معرّب دانا ). دانشمند. ( منتهی الارب ). فقیه. ( منتهی الارب ) ( دهار ). فَقِه. ( منتهی الارب ). اریب. دانشی. حکیم. صاحب آنندراج آرد: دانا، گوئیا اسم جنس است و لهذا اطلاق آن بر جمع و مفرد هر دو صحیح است خواجه نظامی گوید:
ز دانا یکی مرد مردم شناس...
یعنی از جماعة مردم دانا و اگر گفته شود که اجناس اسماء می باشند مثل زر و نقره و جو و گندم و مردم و اشتر و اسپ و فیل و اوصاف را بطریق جنس استعمال نمیکنند مگر آنکه بطریق وصف تابع اسمی بیاید چنانکه گفته شود که از مردم دانا در این کس ندیدم پس میگوئیم که گاهی موصوف را ترک کرده بر صفت قناعت میکنند چنانکه ممزوج گویند و می ممزوج اراده نمایند... و بر این تقدیر مراد از دانا مردم دانا باشد. ( آنندراج )