سایه

سایه به تاریکی نسبی‌ای اطلاق می‌شود که به دلیل جلوگیری از تابش مستقیم نور بر یک سطح یا در فضا ایجاد می‌شود. این مفهوم در مباحثی مانند نماز، اعتکاف، حج و همچنین در زمینه‌های تجارت، صلح، عاریه، اجاره و احیای اراضی مورد بحث قرار گرفته است. یکی از روش‌های تعیین زمان زوال آغاز شاخص است که پس از کاهش یا از بین رفتن آن، به سمت افزایش حرکت می‌کند. بر اساس نظر مشهور، وقت فضیلت نماز ظهر از آغاز زوال تا زمانی است که شاخص به اندازه خود آن برسد. همچنین، وقت فضیلت نماز عصر از زمان رسیدن شاخص به اندازه خود تا زمانی است که سایه به اندازه دو برابر شاخص افزایش یابد. طبق نظر مشهور، وقت نماز جمعه نیز از زوال تا زمانی است که سایه شاخص به اندازه خود برسد. همچنین، بر اساس نظر غالب، وقت نافله ظهر از زوال تا زمانی است که شاخص به اندازه دو قدم و وقت نافله عصر از زوال تا زمانی است که سایه به اندازه چهار قدم برسد.