گروهک (Groupuscule)، در مفهوم تخصصی علوم سیاسی و روابط بینالملل، به یک واحد یا تشکیلات سیاسی اطلاق میشود که از نظر ساختاری بسیار کوچک، متمرکز، و اغلب دارای نفوذ محدود در ساختار کلان جامعه است. این اصطلاح معمولاً برای توصیف گروههایی به کار میرود که به دلیل ساختار داخلی بسته و ایدئولوژیهای سختگیرانه، از گفتمانها و جریانهای اصلی سیاسی فاصله میگیرند. ویژگی بارز این گروهها، پایبندی شدید به اصول و مرامنامهای خاص است که میتواند ریشه در تفاسیر رادیکال از یک ایدئولوژی موجود یا یک دیدگاه کاملاً نوظهور داشته باشد. حضور این پدیدهها در فضای سیاسی، چه در شکل احزاب کوچک و چه در قالب جنبشهای حاشیهای، نشاندهنده شکافها و مطالبات اقلیتی است که در چارچوبهای موجود نمایندگی نشدهاند.
یکی از وجوه اصلی که گروهکها را از سایر احزاب یا سازمانهای سیاسی متمایز میسازد، تمایل شدید آنها به تندروی و اتخاذ مواضع افراطی است. این تندروی اغلب در تعامل با دیگر کنشگران سیاسی نمود پیدا میکند؛ بهگونهای که انعطافپذیری و سازشپذیری، که لازمه دموکراسی پارلمانی است، در قاموس این گروهکها پذیرفته نیست. ساختار داخلی این تشکیلات معمولاً سلسله مراتبی و متمرکز است، بهطوری که رهبری از اقتدار بالایی برخوردار بوده و فرآیند تصمیمگیری از بالا به پایین صورت میگیرد. این تمرکز قدرت، بهویژه در کنار ایدئولوژی منسجم، به گروهکها اجازه میدهد تا با انسجام درونی بالا، علیرغم تعداد کم اعضا، بر کنشهای سیاسی تأثیر بگذارند یا بهعنوان یک نیروی مخالف سرسخت مطرح شوند.
