معنی اصلی: کلمه گبر در تاریخ و فرهنگ ایران به پیروان دین زرتشتی یا زرتشتیان اشاره دارد. این واژه پس از ظهور اسلام در ایران بهکار گرفته شد تا کسانی را که به دین زرتشت اعتقاد داشتند، نامگذاری کند. این دین یکی از قدیمیترین دینهای جهان است که بر پایه تعالیم پیامبر ایرانی زرتشت شکل گرفته است و دارای کتاب مقدس اوستا است. پیروان آن به اصولی مانند پرستش آتش، احترام به طبیعت و دوگانهانگاری میان خیر و شر معتقد بودند و در دورههای مختلف تاریخی ایران حضور داشتند و به عنوان اقلیت دینی شناخته میشدند.
معنی مجازی: در کاربردهای مجازی و اصطلاحی، گبر به معنای کافر نیز بهکار میرود. این معنی بیشتر در متون دینی، تاریخی و ادبی دیده میشود که واژه گبر بهطور کلی برای اشاره به کسانی استفاده شده است که به دین اسلام اعتقاد ندارند و بهعنوان کافر شناخته میشوند. این کاربرد بار معنایی منفی دارد و در برخی موارد توهینآمیز به حساب میآید. با این حال، در متون تاریخی، معنای اصلی آن اشاره به پیروان دین زرتشتی بوده است و معنای کافر بیشتر جنبه مجازی و کلی دارد.