کلمه «تفجّر» در زبان فارسی و عربی چند معنای نزدیک به هم دارد. یکی از معنای اصلی آن روان شدن یا جریان پیدا کردن چیزی است، مخصوصاً آب. به این معنی، وقتی گفته میشود «آب از چشمه تفجّر کرد»، یعنی آب به صورت طبیعی و جاری از زمین بیرون آمد.
معنای دوم تفجّر به نور و زمان مربوط است. در متون قدیمی عربی و فارسی، «تفجّر» برای روشن شدن صبح یا دمیدن سپیدهدم هم به کار رفته است. این معنا از ریشه «فجر» آمده که به معنای شکافتن شب و آشکار شدن نور است. بنابراین، صبحگاه را میتوان به صورت استعاری «تفجّر نور» دانست.
همچنین، «تفجّر» به معنای جوانمردی کردن یا بخشندگی و فداکاری نیز آمده است. این کاربرد بیشتر در ادبیات و متون اخلاقی دیده میشود و اشاره به عمل بزرگ و سخاوتآمیز یک فرد دارد. به طور کلی، این واژه به معنای جریان یافتن، شکافته شدن و آشکار شدن چیزی است، چه در طبیعت، چه در زمان، و چه در اخلاق و رفتار انسانها.