وجودیه لادائمه

لغت نامه دهخدا

( وجودیه لادائمة ) وجودیه لادائمة. [ وُ دی ی َ ی ِ ءِ م َ ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) ( اصطلاح منطقی ) ( قضیه ٔ... ) نزد منطقیان مطلقه عامه را نامند با قید لادوام به حسب ذات و آن مرکب باشد از دو مطلقه ، مانند: کل انسان متنفس بالاطلاق العام لابالدوام. ( کشاف اصطلاحات الفنون ). ترکیب این قضیه چه موجب و چه سالب آن از دو مطلقه عامه است که یکی موجبه باشد و دیگری سالبه زیرا جزء اول مطلقه عامه است و جزء ثانی لادوام و مثال آن در ایجاب و سلب : کل انسان ضاحک بالفعل لادائماً و لاشی من الانسان بضاحک بالفعل لادائماً. ( از تعریفات سیدجرجانی ). رجوع به اساس الاقتباس و قضیه در همین لغت نامه شود.

فرهنگ فارسی

نزد منطقیان مطلقه عامه را نامند با قید لادوام بحسب ذات و آن مرکب باشد از دو مطلقه مانند : کل انسان متنفس بالا طلاق العام لابلدوام

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] قضیه "وجودیه لادائمه" از اقسام قضایای موجهه مرکبه بوده و مفادش آن است که محمول در یک زمان برای موضوع ثابت و در یک زمان غیرثابت است.
وجودیه لادائمه، قضیه ای است که در آن به ثبوت محمول برای موضوع یا به سلب محمول از موضوع، به نحو غیر دائمی حکم شده باشد. این قضیه، مطلقه عامه ای است که مقید به "لا دوام ذاتی" شده است، زیرا در مطلقه عامه ممکن است محمول برای ذات موضوع دائم الثبوت باشد و ممکن است نباشد و برای تصریح به عدم دوام، قضیه را به قید "لا دائم" مقید می کنند پس مقصود از عبارت "لا دائم" مطلقه عامه است. بنابر این، وجودیه لادائمه، مرکب است از دو مطلقه عامه که یکی سالبه و دیگری موجبه است. در کتاب "المنطق" مثال وجودیه لادائمه را: لا شی من الانسان بمتنفس بالفعل لا دائما ای کل انسان متنفس بالفعل " آورده و مطلقه عامه اول را سالبه و مطلقه عامه دوم که با قید "لا دوام" بیان می شود را موجبه آورده است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مظفر، محمدرضا، المنطق.• علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.• تفتازانی، عبدالله بن شهاب الدین، الحاشیة علی تهذیب المنطق.• قطب الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.