دانشنامه اسلامی
اجمالاً میدانیم که شیخ رضی از مردم استرآباد (گرگان کنونی) ایران بوده، و در نجف اشرف سکونت داشته است.
وی در اواسط سده هفتم هجری میزیسته آثار گرانقدری از خود به یادگار گذاشته است، و در کنار بارگاه ملکوتی مولای متقیان و امیر مؤمنان علی (علیه السلام) آثار گرانبهای علمی و ادبی کم نظیر خود را پدید آورده است.
دو کتابی که مایه شهرت شیخ رضی شده یکی شرح کافیه، و دیگری شرح شافیه است که کتاب (کافیه) در علم نحو، و (شافیه) در علم صرف است.
علامه خوانساری در ادامه شرح حال شیخ رضی می افزاید: و نیز شرح قصائد هفت گانه ابن ابی الحدید معتزلی در مدح مولا امیر المؤمنین (علیه السلام) از اوست و کتابهایی دیگر.
1. سیوطی میگوید: مانند او کسی شرحی بر کافیه ننوشته است، بلکه در غالب کتب نحو نظیر آن در جمع و تحقیق و حسن تعلیل یافت نمیشود. دانشوران توجه خاصی به آن دارند و دست به دست می گردانند استادان این عصر و پیش از آنان در مصنفات و دروس خود اعتماد به آن دارند. رضی در شرح کافیه با علمای نحو، بحثهای زیاد نظریات فراوان دارد، و دارای اقوال و آرائی است که منحصر به فرد است.
2. میر سید شریف جرجانی: او هم از بزرگان علمای صرف و نحو و علوم ادبی است و خود بر این شرح تعلیقاتی نوشته است در اجازه ای که به یکی از شاگردانش داده است این شرح و مؤلف آنرا ـ یعنی شیخ رضی نجم الائمه ـ را سخت ستوده است، و اوست که به شیخ رضی لقب نجم الائمه را داده است.
