دانشنامه اسلامی
قرآن کریم در مورد شگفتی و حسرت طغیانگران در قیامت، از ندیدن مؤمنان، در جهنم می فرماید: «هـذا وان للطـغین لشر مـاب• جهنم یصلونها فبئس المهاد• وقالوا ما لنا لا نری رجالا کنا نعدهم من الاشرار» این ( پاداش پرهیزگاران است) و برای طغیانگران بدترین محل بازگشت است• دوزخ است که در آن وارد می شوند و چه بستر بدی است؟! • (سپس) می گویند: پروردگارا هر کس این عذاب را برای ما فراهم ساخته عذابی مضاعف در آتش بر او بیفزا. (سخن طغیانگران (و قالوا...) از روی شگفتی با حسرت است و منظورشان این است که چرا آنهایی را که ما از اشرار می دانستیم در جهنم نمی بینیم. )
تاسف جانکاه اهل دوزخ
گویندگان این سخن - به طوری که از سیاق برمی آید - عموم اهل دوزخ اند، و مرادشان از رجالی که دوزخیان آنان را از اشرار می پنداشتند، مؤمنین است که در آن هنگام که در بهشت هستند و دوزخیان دنبال آنان می گردند، و پیدایشان نمی کنند، به یکدیگر می گویند: چه می شود ما را که آن مردانی را که از اشرار می دانستیم نمی بینیم و پیدا نمی کنیم؟ این آیات بحث پیرامون گفتگوهای دوزخیان را که در آیات قبل گذشت ادامه می دهد و یکی دیگر از گفتگوهای آنها را که از تاسفی عمیق و جانکاه و شکنجهای روحی و جانفرسا حکایت می کند، بیان می دارد.
سخن سردمداران ضلالت در دوزخ
می فرماید: سردمداران ضلالت هنگامی که به اطراف خود در دوزخ می نگرند می گویند چرا ما مردانی را که از اشرار می شمردیم در اینجا نمی بینیم؟! آری افرادی همچون بوجهلها و بولهبها هنگامی که می بینند اثری از عمار یاسرها، خبابها و صهیبها)) و بلالها در دوزخ نیست، به خود می آیند و از یکدیگر این سؤال را می کنند: پس این افراد چه شدند؟ ما آنها را مشتی اخلالگر و مفسد فی الارض و اشرار و اوباش می دانستیم که برای به همزدن آرامش اجتماع ، و از بین بردن افتخارات نیاکان مابپاخاسته بودند، مثل اینکه تشخیص ما تمام غلط بود!
