دانشنامه اسلامی
کتاب با شرح حال مختصری از مؤلف و آثار او به قلم محقق کتاب احمد فرید مزیدی آغاز شده است.در ادامه مقدمه مؤلف درباره علم طب و اقسام آن و متن کتاب در هفت بخش با عنوان «کتاب» تنظیم شده است. هر یک از این بخش ها نیز به در عناوین متعدد ارائه شده است.
کتاب الکلیات فی الطب از مهم ترین آثار ابن رشد و بلکه از مهم ترین آثار طب سنتی است. در اهمیت این اثر همین بس که بدانیم این اثر بارها به زبان لاتین ترجمه شده است. خصوصیت این اثر تحقیقی بودن آن است به گونه ای که کمتر مؤلف در این اثر به اقوال دیگران استناد می نماید بلکه بیشتر آنچه می نگارد، تحقیق و یافته خود مؤلف است. با این حال وی از ذکر اقوال پزشکان بزرگ نیز غافل نیست و اقوالی از بقراط (الکلیات فی الطب، ص 251، 384، 388)، ابن سینا (همان، ص249، 314، 369)، ابن طفیل (همان، ص215)، ابومروان بن زهر (همان، 249، 253، 339)، ارسطو (همان، ص57، 63)، رازی (همان، ص249، 251، 345)، جالینوس (همان، ص44، 52، 59، 60) و دیگران نقل می نماید؛ با این حال این موارد در مقایسه با مطالب کتاب اندک است.
عناوین مباحث کتاب عبارت است از: 1. کتاب تشریح اعضاء؛ 2. کتاب صحت؛ 3. کتاب مرض و بیماری؛ 4. کتاب علامتها که خود به دو بخش علامت های دال بر تندرستی و علامت های دال بر بیماری و اسباب آن تقسیم می شود؛ 5. کتاب ادویه و اغذیه؛ 6. کتاب حفظ صحت؛7. کتاب شفاء بیماری ها.
این اثر چندین بار توسط مؤلف تحریر و ویرایش شده است. ابن رشد تحریر اولیه این اثر را بین سال های 558ق تا 565ق (1162م- 1169م) انجام داده است. تحریر دوم این اثر نیز به قولی در سال 583ق و به قولی دیگر در سال 591ق صورت پذیرفته است.
[ویکی فقه] الکلیات فی الطب (کتاب). «الکلیات فی الطب» تالیف ابن رشد اندلسی (متوفی ۵۹۵ ق) از مهم ترین نگاشته های طب سنتی است.
ابن رشد در این اثر تنها به مباحث نظری پرداخته است و در مباحث عملی مطلبی را ننگاشته است و این را به کتاب التیسیر فی المداواة و التدبیر نگاشته ابو مروان عبد الملک بن زهر (متوفی ۵۵۷ ق) ارجاع می دهد، البته این بدان معنا نیست که ابن رشد به جانب عملی علم پزشکی توجهی ندارد، بلکه وی طبیب خلیفه موحدی ابویعقوب بوده است.
ساختار
کتاب با شرح حال مختصری از مؤلف و آثار او به قلم محقق کتاب احمد فرید مزیدی آغاز شده است. در ادامه مقدمه مؤلف درباره علم طب و اقسام آن و متن کتاب در هفت بخش با عنوان «کتاب» تنظیم شده است. هر یک از این بخش ها نیز به در عناوین متعدد ارائه شده است.
گزارش محتوا
کتاب الکلیات فی الطب از مهم ترین آثار ابن رشد و بلکه از مهم ترین آثار طب سنتی است. در اهمیت این اثر همین بس که بدانیم این اثر بارها به زبان لاتین ترجمه شده است. خصوصیت این اثر تحقیقی بودن آن است به گونه ای که کمتر مؤلف در این اثر به اقوال دیگران استناد می نماید بلکه بیشتر آنچه می نگارد، تحقیق و یافته خود مؤلف است. با این حال وی از ذکر اقوال پزشکان بزرگ نیز غافل نیست و اقوالی از بقراط ابن سینا ابن طفیل ابو مروان بن زهر ارسطو رازی جالینوس و دیگران نقل می نماید، با این حال این موارد در مقایسه با مطالب کتاب اندک است.عناوین مباحث کتاب عبارت است از: ۱. کتاب تشریح اعضاء؛ ۲. کتاب صحت؛ ۳. کتاب مرض و بیماری؛ ۴. کتاب علامتها که خود به دو بخش علامت های دال بر تندرستی و علامت های دال بر بیماری و اسباب آن تقسیم می شود؛ ۵. کتاب ادویه و اغذیه؛ ۶. کتاب حفظ صحت؛ ۷. کتاب شفاء بیماری ها.
وضعیت کتاب
...
