دانشنامه اسلامی
هرگاه چیزی موجب صدور حکمی شود و پس از مدتی با از بین رفتن آن، حکم نیز برداشته شود «نسخ حکم به ازاله سبب» است؛ مانند دستور به صبر و گذشت در مقابل کفار و مشرکان در آیه ۱۰۹ سوره بقره به سبب ضعف و کمی افراد مسلمانان، سپس سبب حکم (ضعف و قلّت افراد مسلمان ) جای خود را به قوّت داد؛ آن گاه بود که فرمان جنگ و قتال آمد.در حقیقت ، این آیات ناسخ و منسوخ یکدیگر نیستند؛ بلکه از نوع تاخیر بیان تا هنگام حاجت و رفع اجمال به بیان هستند.
