دانشنامه اسلامی
صفت «شافی (بهبودبخش/ شفابخش)»، اسم فاعل از مادّه «شفی» است که دلالت بر اِشراف بر یک چیز دارد. گفته می شود: «اشفی علی الشی ء»، آن گاه که بر آن اشراف یابد. و شفا (بهبود) نیز از آن رو شفا نامیده شده که درمان، بر بیماری غلبه می کند و بر آن اشراف می یابد. «خداوند، مریض را شفا داد»، یعنی: او را عافیت داد.
شافی در قرآن و حدیث
در قرآن و حدیث، واژه شفا، گاه به معنای درمان بیماری های جسمی به کار می رود، مانند: «و هر گاه بیمار شوم، او مرا بهبود می بخشد» و گاه به معنای درمان بیماری های روحی و عقلی، مانند: «و از قرآن، آنچه شفاست، فرو می فرستیم». از نام «شافی» درباره خدای متعال، هر دو معنا اراده می شود؛ بلکه آن سان که در حدیث وارد شده: «هیچ بهبودبخشی جز خدا نیست». بدیهی است که شفابخش، خداست و انحصار این صفت به او، به معنای نفی اسباب در نظام آفرینش نیست؛ بلکه قرآن کریم، وسیله ای برای درمان بیماری های روحی و عقلی (البته ـ چنان که در شماری از احادیث آمده ـ درمان برخی از بیماری های جسمی نیز به وسیله قرآن امکان پذیر است.) است، و دعا و دارو، وسیله ای برای درمان بیماری های جسمی هستند و در هر دو مورد، سبب سازِ سبب ها خدای متعال است.
