دانشنامه اسلامی
از آن جا که «الأساس» کتابی کلاسیک به شمار می رود که فهم آن برای افراد مبتدی آسان نمی باشد، عالمان بسیاری نسبت به شرح و توضیح عبارات دقیق آن اقدام نمودند. البته شرح ابن شرفی بر «الاساس» تا آن جا که شرح الفاظ و معانی لغوی و اصطلاحی کتاب است، با دیگر شروحی که بر این کتاب نگاشته شده، تفاوت چندانی ندارد. وی نیز مانند سایر شرّاح پس از بیان معنای آیات قرآنی و احادیث نبوی به بیان مقصود مؤلف می پردازد، با این تفاوت که وی پس از شرح و توضیح اندیشۀ مؤلف، «الاساس» افکار و اندیشه های موافق و مخالف دیدگاه او را نیز مطرح کرده، سپس به نقض و ابطال نظریۀ مخالف با استناد به آیات قرآنی و احادیث نبوی می پردازد. وی علاوه بر آیات و احادیث، دیدگاه خود را با آراء ائمۀ اهل بیت؛ یعنی امام علی(ع) و حسنین(ع) و زین العابدین علی بن الحسین و امام باقر و امام صادق علیهم السلام، سپس قاسم و هادی و قاسم بن محمد از ائمه زیدیه تقویت می نماید. آن چه در این شرح قابل توجه می نماید، استشهاد شارح به اقوال امام باقر و امام صادق علیهما السلام و عدم استشهاد به اقوال زید بن علی بن الحسین(ع) است، در حالی که از دیدگاه زیدیه و بنابر قواعد و اصول مورد قبول ایشان امام باقر و امام صادق(ع)؛ چون قیام و حرکتی علیه حکّام جائر زمان خویش نداشتند، امام محسوب نمی شوند.
یکی از ویژگی های این شرح، طرح آراء و دیدگاه های مخالف دیدگاه زیدیه؛ همچون دیدگاه معتزله، اشاعره و حنابله است که شارح پس از نقل دیدگاه آنها به همان نحو که در آثار ایشان مندرج است، به نقض و ابطال آنها می پردازد.
دیگر ویژگی این شرح آنست که شارح در نقض و ابطال دیدگاه خصم، علاوه بر استشهاد به آیات قرآنی و احادیث شریف نبوی، به آراء ائمه اهل بیت و از جمله امام باقر و امام صادق علیهما السلام نیز استشهاد می کند و حال آن که از دیدگاه زیدیه، این دو شخصیت بزرگوار به جهت عدم خروج و قیام، امام محسوب نمی شوند. این نکته ظاهرا نشانگر تأثیر تفکر شیعی اصیل در اندیشۀ زیدیه است.
با وجود ویژگی های فوق، شرح شرفی مملو از حشو و تکرار و اطناب است تا جایی که در سرتاسر شرح شاهد آنیم که موضوع واحدی را در بیش از یک فصل مورد شرح و تفصیل قرار داده و باعث ضخامت حجم کتاب گشته است.
