دانشنامه اسلامی
تغییراتی که عبدالکریم قاسم در اجرای برنامه اصلاحات ارضی و قوانین مدنی که مخالف با شرع بودند و تبلیغات گسترده حزب کمونیست برای جذب مردم، به ویژه افراد کم درآمد و نیازمند جامعه و جوانان، با شعار عدالت اجتماعی، و نیرومند شدن جریان ملی گرایی عربی، به ویژه سوسیالیسم ناصری و بعثی در عراق از سوی دیگر، موجب واکنش علمای شیعه و احساس خطر آنان از تضعیف جایگاه اسلام، بر اثر رشد فزاینده ایدئولوژیهای عرفی (سکولار) و ضد دینی، گردید. گروهی از علما گرد آمدند و هسته اصلی جماعت را به وجود آوردند و در ۱۳۳۹ ش/ ۱۹۶۰م، در سالروز ولادت امام علی (ع)، تأسیس آن را اعلان کردند. بانی اصلی جماعت العلماء آیت الله سید محسن حکیم، مرجع تقلید وقت، بود.
