دانشنامه اسلامی
جامعه عربی در حالی با متن قرآنی روبه رو شد که جملات مسجّع کاهنان، سروده های شاعران بزرگ به ویژه معلقات هفت گانه، رجزهای موزون جنگاوران دلیر، خطابه های سخنوران چیره دست و داستانهای افسانه وار گذشته های کهن و... همگی در همه جا به گوش می رسید. کاهنان با جملات آهنگین و قافیه دار خود از حوادث گذشته خبر می دادند و پیشگویی آینده می کردند و به حل اختلافات خانوادگی، حقوقی و دینی و مذهبی مردم پرداخته، مشکلات گوناگون جامعه عربی را تنها با ابزار زبان می گشودند.
سبک بیان کاهنان
سبک بیان کاهنان به «سَجْع» موسوم بود که در تعریفی کوتاه می توان آن را نثر قافیه دار تهی از وزن معرفی کرد. سجع، کهن ترین سبک ادبی زبان عربی است که به نظر برخی ادب پژوهان حلقه ارتباطی نثر به شعر بوده است. اسلوب سجع عبارت بود از بیان عباراتی کوتاه، رسا و محکم با فاصله هایی منظم و هم اندازه بین جملات و برخورداری هر جمله از نظم قافیه و گسترانیدن و پیچیدن معنا در طی عبارات با استفاده فراوان از تلمیحات، استعارات، کنایات و احیانا تعبیرهای معما گونه و راز آلود که امکان فهم چند معنا در آن متصور بود و از مسئولیت کاهن در برابر گفته خویش می کاست.
محتوای کلام کاهنان
محتوای کلام آنها نیز عبارت بود از مجموعه ای مثلها و پند و اندرزها و به اصطلاح منطقیان، مسلّمات و مشهورات که در قالبی اطمینان بخش و غیر قابل تردید تدوین می یافت و به مخاطب چنین وانمود می ساخت که مشکل به طور کامل حل شده است، از این روی کاهنان در بین مردم عرب اعتبار یافته بودند و چنین پنداشته می شد که آنان اخبار خویش را از راه ارتباط با غیب به دست می آورند.
علت کاهن شمردن پیامبر توسط کافران
...
