دانشنامه اسلامی
اعوان در خطابه به استدراجات و نصرت تقسیم می شود. استدراجات سه گونه است:۱. استدراجات قول؛۲. استدراجات قائل؛۳. استدراجات مستمع.
توضیح اصطلاح
استدارجاتِ قول یا گفتار از امور فنی است که شنوندگان را برای قبول مطلب، اقناع و آماده می کند، به این ترتیب که لحن کلام و طنین صدای خود را به مناسبت های مختلف، کوتاه یا بلند کند، صنایع ادبی و قوانین بدیع را به کار برد، گاهی کلمات را پشت سرهم و گاهی کلمه کلمه بیان کند. هر یک از این نکات در جای خود در شنوندگان اثر می گذارد. صدای خوش، بیان خوب، رعایت زیر و بم صدا هنگام لزوم و تغییرات مناسب در لحن کلام، از اموری است که یک خطیب موفق را از دیگر خطیبان ممتاز می سازد. این استعداد، یک موهبت الهی است که بعضی افراد به طور فطری از آن برخوردارند، جز اینکه این موهبت خدادادی با تمرین و تکرار، تقویت می شود.
