دانشنامه اسلامی
معنی أَنْهَاکُمْ: شما را نهی می کنم
معنی نُهُواْ: نهی شدند
معنی تَنْهَوْنَ: نهی می کنید
معنی تُنْهَوْنَ: نهی شده اید
معنی ﭐنْهَ: نهی کن
معنی نَهَوْاْ: نهی کردند - باز داشتند
معنی نُهِیتُ: نهی شدم
معنی تَنْهَانَا: ما را نهی می کنی
معنی تَنْهَیٰ: باز می دارد - نهی می کند
معنی یَتَنَاهَوْنَ: یکدیگر را نهی می کنند - یکدیگر را باز می دارند
معنی یَنْهَوْنَ: نهی می کنند - باز می دارند
ریشه کلمه:
نهی (۵۶ بار)
زجر و منع «نَهاهُ عَنْهُ: زَجَرَهُ عَنْهُ و مَنَعَهُ عَنْهُ» خواه بوسیله قول باشد یا بغیر آن مثلا در . مراد دفع شهوت نفس است از فعل حرام. نهی قولی اعم از آن است که به لفظ امر باشد مثل . و یا به لفظ «لاتفعل» باشد مانند . در آیه . شامل هر دو است. * انتهاء: اَنزجار است از آنچه نهی شده که معنی ترک کردن میدهد «اِنْتَهی عَنِ الشَّیْءِ: کفّ» یعنی از آن دست برداشت . هر که را موعظهای از خدایش آید و از ربا دست بردارد گذشته به نفع اوست. . از آنچه رسول خدا نهی کرده دست بردارید. انتهاء به معنی رسیدن به آخر نیز آید. منتهی: اسم مکان است. طبرسی گوید: منتهی موضع انتهاء است و نیز گوید: منتهی و آخر یکی است در اقرب الموارد گوید: منتهی به معنی نهایت و آخر است گویند: «هُوَ بَعیدُ الْمُنْتَهی». و نیز مصدر میمی است به معنی انتهاء چنانکه در کشاف ذیل . به هر دو تصریح کرده است. . به نظر میآید منتهی مصدر میمی باشد و منتهای امر قیامت وقوع و رسیدن آن است یعنی: از تو میپرسند قیامت کی واقع میشود تو در چه چیزی از علم آن، وقوع و رسیدن آن مربوط به پروردگار تو است. * . منتهی در این آیه نیز ظاهرا مصدر میمی است یعنی انتهاء هر چیز به سوی خداست. * . منتهی ظاهرا اسم مکان است یعنی سدره آخر. راجع به آیه در «سدر» بررسی شده است درالمیزان فرموده: در کلام الله چیزی که این شجره را تفسیر کند نیست گویا بنابر ابهام گویی است... در روایات تفسیر شده که آن درختی است در بالای آسمان هفتم اعمال بنی آدم به آنجا میرسد. * تناهی: نهی کردن همدیگر و نیز ترک کردن است.. از کار بدی که کرده بودند همدیگر را نهی نمیکردند یا کاربدشان را ترک نمیکردند. *** نُهیه: به معنی عقل است که آدمی را از کار بد نهی میکند معانی دیگری نیز دارد که در قرآن مجید نیامده است جمع آن نُهی است بروزن دعا. . راستی در آنچه گفته شد درسهایی است خردمندان را. ایضاً .
