دانشنامه اسلامی
گروهی از صحابه در زمان پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله وسلّم) با شنیدن آیات و روایات در امر امامت و ولایت و خلافت امام علی (علیه السّلام) بعد از پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله وسلّم) به او اعتقاد پیدا کرده زعامت و امامت او را پذیرفتند و از ارادتمندان آن حضرت قرار گرفتند. این گروه از همان زمان به «شیعه علی (علیه السّلام)» معروف شدند:
← کلمات علما
شیعیان هنگام وفات پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم) با توجه به دستورهای آن حضرت در صدد تثبیت و تنفیذ دستورات بر آمدند، از آن جمله:۱. با تاکید و اصرار پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم) به آوردن دوات و قلم برای نوشتن وصیت، در آن دسته و جماعتی بودند که اصرار به آوردن دوات و قلم داشتند تا پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم) وصیت خود را مکتوب دارد، ولی از آنجا که طرف مقابل قوی بود نتوانستند این دستور را عملی سازند.۲. بعد از آن که پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم) به جهت عمل نکردن به دستورش جمعیت را از خود دور کرد، افرادی از شیعیانِ امام علی (علیه السّلام) امثال مقداد و ابوذر را نزد خود نگاه داشت، آنگاه وصیت خود را نسبت به امامان بعد از خود نزد آنان مطرح نمود. ۳. بنابر نقل مظفر در «السقیفه» پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم) گروهی از شیعیان و ارادتمندان امام علی (علیه السّلام) را هنگام فرستادن لشکر اسامه به جنگ و مقابله با لشکر روم نزد خود نگاه داشت، تا چنانچه مرگ او فرا رسید این چند نفر با بیعت با امام علی (علیه السّلام) خلافت و حکومت را برای آن حضرت تمام کنند، ولی متاسفانه عمر، ابوبکر و برخی دیگر با تخلّف از لشکر اسامه بن زید این نقشه و تدبیر عالی پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم) را بر هم زدند تا مبادا خلافت از دست آنان گرفته شود.۴. هنگامی که برخی، به جهت رسیدن به ملک و سلطنت بعد از فوت پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم) به سقیفه بنی ساعده رفته و مشغول تقسیم قدرت یا تصاحب آن برای خود بودند، در حالی که جنازه رسول خدا (صلّی الله علیه و آله وسلّم) هنوز دفن نشده بود، شیعیان به پیروی امامشان علی (علیه السّلام) مشغول دفن رسول خدا (صلّی الله علیه و آله وسلّم) و عزاداری برای آن حضرت بودند.
شیعه در ایام خلافت ابوبکر
شیعیان بعد از وفات رسول خدا (صلّی الله علیه و آله وسلّم) نیز به تلاش خود در راه عملی کردن دستور پیامبر (صلّی الله علیه و آله وسلّم) در رابطه با امام علی (علیه السّلام) ادامه دادند، و در این راه اقداماتی انجام دادند که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
← کاندیدا کردن امام علی
...
