دانشنامه اسلامی
نخستین بار، یعقوب نعوم سرکیس بغدادی نسخه خطی این کتاب را، که نام مؤلف را در برنداشت، با عنوان الحوادث الجامعة و التجارب النافعة فی المائةالسابعة به کمال الدین عبدالرزاق بن احمد شیبانی معروف به ابن فوطی (متوفی ۷۲۳) نسبت داد و محمدرضا شَبیبی، محقق عراقی، نیز همین رأی را ابراز کرد.پس از آن، مصطفی جواد ، ادیب و محقق و مورخ معاصر عراقی ، به پیروی از آن ها، این نسخه را با عنوان الحوادث الجامعة و به نام ابن فوطی در بغداد منتشر کرد (۱۳۵۱/ ۱۹۳۲)
[ویکی فقه] حوادث الجامعه، کتابی به عربی از مؤلفی نا شناس، درباره رویدادهای سده هفتم در عراق و دیگر سرزمینهای اسلامی است.
نخستین بار، یعقوب نعوم سرکیس بغدادی نسخه خطی این کتاب را، که نام مؤلف را در برنداشت، با عنوان الحوادث الجامعة و التجارب النافعة فی المائةالسابعة به کمال الدین عبدالرزاق بن احمد شیبانی معروف به ابن فوطی (متوفی ۷۲۳) نسبت داد و محمدرضا شَبیبی، محقق عراقی، نیز همین رأی را ابراز کرد.پس از آن، مصطفی جواد ، ادیب و محقق و مورخ معاصر عراقی ، به پیروی از آن ها، این نسخه را با عنوان الحوادث الجامعة و به نام ابن فوطی در بغداد منتشر کرد (۱۳۵۱/ ۱۹۳۲)
برگشتن از رای خود
مصطفی جواد بعد ها، پس از آگاهی از کتاب تلخیص مجمع الآداب فی معجم الالقاب تألیف ابن فوطی، به این نتیجه رسید که انتساب کتاب حوادث الجامعه به ابن فوطی بر دلیلی استوار نیست و از رأی پیشین خود برگشت و در تعلیقاتی بر کتاب مورخ العراق ابن فوطی، تألیف محمدرضا شبیبی، اظهار کرد که کتاب حوادث الجامعه به هیچ وجه تألیف ابن فوطی نیست، زیرا خط تلخیص مجمع الآداب و الحوادث الجامعه و سبک آن ها در نقل و اقتباس مطالب و ذکر تراجم یکسان نیست. افزون بر این، شخصیت مؤلف حوادث در این کتاب نهان است، اما شخصیت ابن فوطی در تلخیص مجمع الآداب آشکار است. مؤلف حوادث الجامعه از حوادث یا شخصیتهایی که با آن ها مرتبط بوده، یاد نکرده است.
مولف کتاب به اعتقاد مصطفی جواد
با این حال، مصطفی جواد، با استناد به شواهدی از کتاب، تلاش کرده است ثابت کند که مؤلف کتاب، معاصرِ بعضی حوادث اواخر سده هفتم بوده، اما با مقایسه مطالبی که وی به آن ها استناد کرده است و منقولاتِ ذهبی (متوفی ۷۴۸) از ظهیرالدین علی بن محمد کازرونی (متوفی ۶۹۷)، روشن می شود که مستندات مصطفی جواد از کتاب، در واقع اقتباسهایی از تاریخ کازرونی است. به نوشته مصطفی جواد، حوادث الجامعه احتمالا تألیف محب الدین ابوالعباس احمد بن یوسف بن ابیبکر علوی کَرَجی بغدادی، مورخ عراقی است که در نیمه نخست سده هشتم می زیست، اما دلیل قاطعی برای این انتساب ذکر نکرده است. مصححانِ چاپ جدید حوادث الجامعه عنوان چاپ پیشین این کتاب و انتساب آن را به ابن فوطی نادرست دانسته، نام حوادث را بر آن نهاده اند، زیرا در میان پژوهشگران بدین نام شهرت یافته و از سوی دیگر، این نام با محتوای کتاب نیز سازگار است.
از دست رفتن بخشی از کتاب
...
