معنی علی اکبر درخشانی

دانشنامه عمومی

علی اکبر درخشانی ( زاده ۹ اسفند ۱۲۷۴ - درگذشته ۷ فروردین ۱۳۵۷ ) از افسران پایه گذار ارتش جدید ایران بود که از زمان احمدشاه قاجار خدمت نظام خود را شروع کرد.
علی اکبر در ۹ اسفند ۱۲۷۴ در تهران زاده شد. خانواده وی آذربایجانی و شیعه مذهب بودند. پدرش علی نقی خان کنگرلو ( فرزند خان محمدخان ) از اولین افسران ایرانی بریگاد قزاق بود که در سال ۱۲۴۲ شمسی در قریه خانقاه سرخ در حوالی ارومیه متولد شد و در سال ۱۲۸۲ شمسی در تهران درگذشت و در امامزاده معصوم به خاک سپرده شد. جدّ وی رضا قلیخان در سال ۱۲۰۶ در پی عهدنامه ترکمانچای میان دولت های ایران و روسیه همراه تعداد زیادی از اهالی و سرخیلان ایلات حاضر به قبول تابعیت روسیه نشده و از منطقه نخجوان به جنوب رود ارس کوچ نمودند. وی تحصیلات ابتدائی را در مکتب خانه و در دبستان همّت و متوسطه را در مدرسه نظامی بریگاد قزاق در تهران طی کرد و سپس در سن ۱۸ سالگی وارد آموزشگاه افسری ژاندارمری شد و تا درجه نایب ( ستوان ) یکمی ارتقا یافت. او در دوران خدمت در ژاندارمری در معیت فوج ششم مأمور قلع و قمع اشرار لرستان شد و پس از جنگ های بسیار شدید و تأمین انتظامات منطقه به همراه فوج ششم به اصفهان مأمور و سپس با این فوج در سلطان آباد به کمیته دفاع ملی ملحق شد و در جنگ های گردنه بید سرخ بین نیروهای ایران و قوای روسیه تزاری شرکت کرد و به دریافت نشان های جنگی نایل گردید.
او در ۱۲۹۷ از ژاندارمری کناره گیری کرد و با درجهٔ نایب سومی وارد قزاقخانه شد و در آتریاد ( Atriyad ) قزاق در رشت به خدمت اشتغال ورزید. وی در جنگ های با میرزا کوچک خان از خود رشادت زیادی ابراز نمود به طوری که ظرف پنج سال به درجه نایب سرهنگی رسید و فرمانده آتریاد گیلان شد. پس از تشکیل قشون متحدالشکل در سال ۱۳۰۱ در سن بیست و شش سالگی ریاست قسمت مستقل گیلان، که از بزرگ ترین قسمت های قشون ایران بود، به او سپرده شد. در این سال ها او در جنگ های شدید بین نظامیان ایران با نیروهای بلشویک روسی، که به گیلان تجاوز نموده و نواحی مختلف از جمله شهرهای رشت و بندر انزلی و آستارا را تصرف نموده بودند، مستقیماً شرکت داشت. پس از آن رئیس نظامیان مازندران گردید. خاطرات روزانه وی از جنگ های گیلان با ضبط جزئیات این جنگ ها منبع بسیار مفیدی برای تاریخ نویسان است. در این یادداشت ها سرتیپ درخشانی صریحاً نوشته که مردم گیلان از میزا کوچک خان در برابر نیروهای دولتی کاملاً حمایت کرده ولی همان مردم در جنگ با بلشویک ها صمیمانه از سربازان دولت ایران طرفداری می نمودند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سرتیپ علی اکبر درخشانی متولد ۹ اسفند سال ۱۲۷۴، فرزند علینقی خان کنگرلو از خانواده های مهاجر قفقازی بود. وی از نیروهای ارتش بود که در دروان خود سمت هایی از جمله استانداری آذربایجان غربی و فرماندهی پادگان رضائیه را به عهده داشت.
سرتیپ علی اکبر درخشانی در ۹ اسفند سال ۱۲۷۴ در تهران متولد شد. پدرش علینقی خان کنگرلو از خانواده های مهاجر قفقازی بود که بعد از انعقاد قرارداد ترکمانچای، اجدادش تابعیت روسیه تزاری را نپذیرفتند و به ایران بازگشتند.
تحصیلات
علی اکبر درخشانی تحصیلات مقدماتی را در سن ۵ سالگی از مکتب خانه شروع کرد و پس از آن وارد مدرسه ی همت که در آن زمان بیش از چهار کلاس نداشت، شد. پس از گذراندن چند پایه در ۱۱ سالگی به مدرسه ی نظامی اطفال صاحب منصبان بریگاد قزاق رفت. بعد از مدرسه ی نظامی بلافاصله وارد مدرسه ی افسری ژاندارمری شد. این مدرسه به دست سوئدی ها ساخته شده بود. درخشانی با تلاش بسیار توانست درجه ی افسری بگیرد.
پست های وی
در جنگ جهانی اول عده ای از بزرگان ایران به علت ترس و دوری از میادین جنگ به کرمانشاه مهاجرت می کردند، به همراه مهاجرت آن ها، ژاندارمری هم فرصت را مناسب دیده قسمت اعظمی از نیروهای خود را به طرف کرمانشاه فرستاد که در بین راه بین نیروهای ژاندارم و قوای روسیه زد و خوردهائی شکل گرفت. در بین همین درگیری های کوچک و بزرگ میان قوای روس و ژاندارمری، درخشانی به علت شجاعتی که از خود نشان داد، درجه ی نائب اولی گرفت. در سال ۱۲۹۷ شورش و آشوب های قومی در گیلان و حومه بالا گرفت، به همین منظور برای کنترل و کم کردن تنش ها، درخشانی از پست خود استعفا داد و وارد دیویزیون قزاق شد و به درجه ی ستوان سومی رسیده، ماموریت یافت به گیلان برود. چندی از ورودش به گیلان نگذشته بود که شورش ها بیشتر شد و باعث شد، برخوردهائی بین درخشانی و میرزا کوچک خان پیش آید. پس از آن در زمان اتحاد شکل قشون، وی درجه ی سرهنگ دومی گرفت و فرمانده ی قوای گیلان شد. پس از مدتی فرمانده ی مازندران شد و حدود یک سال در آن جا انجام وظیفه کرد تا این که با درجه ی سرهنگی به فرماندهی فوج سپهبان آذربایجان منصوب شد. پس از چندی به لرستان انتقال داده شد و در سال ۱۳۰۹ حکومت پشت کوه و کبیرکوه به او محول شد که پس از مدت زیادی سکونت در آن جا و ایجاد امنیت، در سال ۱۳۱۵ از آن سمت عزل شده، تحویل دادرسی ارتش شد. درخشانی در سال ۱۳۱۸ رئیس بازرسی کل املاک ساحلی رضاشاه شد. در سال ۱۳۲۲ در حالی که سرتیپ رزم آرا رئیس ستاد ارتش بود، درخشانی معاون لشکر تبریز شد. اما پس از مدتی سرتیپ ریاضی به جای رزم آرا به ریاست ستاد لشکر منصوب شد و سرهنگ جوادی را به فرماندهی لشکر ۳ آذربایجان منصوب کرد. سرهنگ جوادی با کمک سفارت انگلیس و زد و بندهای سیاسی به این پست منصوب شد. درخشانی معاون لشکر تبریز شد؛ ولی طولی نکشید با عوض شدن فرمانده ی لشکر، درخشانی از پست خود استعفا کرد. کناره گیری درخشانی به مزاج فرمانده ی جدید لشکر خوش نیامد و در نتیجه کارشکنی هائی علیه وی انجام داد و باعث شد که درخشانی تا یک سال نتواند در هیچ ارگان نظامی استخدام شود. تا این که در سال ۱۳۲۳ سرلشکر رزم آرا برای دومین بار رئیس ستاد لشکر شد و درخشانی را مورد حمایت قرار داد و وی را به استانداری آذربایجان غربی و فرماندهی پادگان رضائیه منصوب کرد. درخشانی نیز از فرصت استفاده کرده تا چهره ی وطن دوست خود را نشان دهد به همین دلیل تلاش های بسیاری برای بازگشت امنیت در پست های ریاستی خود انجام داد که مورد توجه سرلشکر واقع شد، به طوری که در اواخر سال ۱۳۲۳ به جای احمد خسروانی، فرمانده ی لشکر ۳ آذربایجان شد، در حالی که فرماندهی رضائیه را نیز در دست داشت. در فروردین سال ۱۳۲۴، سرهنگ علی اکبر درخشانی به درجه ی سرتیپی رسید و یک تاج و یک ستاره بر پاگون های خود نصب کرد.
تشکیل حزب دموکرات آذربایجان
...