دانشنامه اسلامی
فلسفه احکام، عبارت است از ملاک ها و مناطهای واقعی احکام که به عنوان مبادی حکم در نظر گرفته شده و باعث ایجاد شوق و اراده در مولا یا قانون گذار برای انشای حکم شرعی می گردد، زیرا به اعتقاد شیعه ، احکام شرعی تابع یک سلسله مصالح و مفاسد واقعی است و امر و نهی شارع نیز بر آمده از این مصالح و مفاسد است که برای رساندن خیر بیشتر به انسان ، لحاظ می شود.
نکته
در یک اصطلاح می توان فلسفه و حکمت احکام را به یک معنا گرفت که همان ملاک و مناط احکام می باشد. (دیدگاه استاد شهید مطهری در کتاب آشنایی با علوم اسلامی ) ولی در اصطلاح دیگر، گفته شده که حکمت حکم ، غیر از علت جعل حکم است و به همین دلیل، حکم دایر مدار حکمت نیست.
