شقایق نعمانی

لغت نامه دهخدا

شقایق نعمانی. [ ش َ ی ِ ق ِ ن ُ ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) گیاهی است علفی و پایا به ارتفاع ده تا چهل سانتیمتر از تیره آلاله ها که در چمنزارها در غالب نقاط بحرالرومی و آسیای صغیر و آسیای مرکزی میروید. برگهایش دارای بریدگیهای بسیار و گلش منفرد زیبا، برنگ بنفش مایل به قرمز است. ساقه و برگ و دمگل و همچنین سطح خارجی پوشش گل آن از تارهای ظریف و نازک و فراوان پوشیده میباشد. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ و گلهای تازه آن است. در شقایق نعمانی ماده ای بنام آنمونین موجود است که سمی است. از مواد مستخرج از شقایق نعمانی و همچنین انساج خود گیاه بعنوان قاعده آور و مسکن دردهای رحمی و سیاه سرفه و تنگی نفس وتعدیل کننده تحریکات عصبی استفاده میکنند. شقایق النعمان. لاله حمرا. لاله سرخ. گلنجیک چیچکی. الشقار. الشقاری. هوایه. شقیق النعمان. سکبه حمرا. انامونی.
توضیح : این گیاه با شقایق نباید اشتباه شود زیرا از دو تیره جداگانه اند و با هم هیچ نسبتی ندارند. ( فرهنگ فارسی معین ). و رجوع به شقایق و شقائق النعمان و کارآموزی داروسازی ص 189 و 190 و گیاه شناسی گل گلاب ص 199 شود.
- شقایق نعمانی وحشی ؛ یکی از گونه های شقایق نعمانی است. ( فرهنگ فارسی معین ).

فرهنگ فارسی

گیاهی است علفی و پایا به ارتفاع ده تا چهل سانتی متر از تیره آلاله ها که در چمنزار ها در غالب نقاط بحر الرومی و آسیای صغیر و آسیای غربی و مرکزی میروید .

دانشنامه عمومی

شقایق نعمانی (سرده). شقایق نعمانی یا آنمون ( نام علمی: Anemone ) نام یک سرده از تیره آلالگان است.
سه گل لاله، شقایق و شقایق نعمانی گل های کاملاً متفاوتی هستند و با وجود شباهت در قرمزی رنگ گلبرگ ها و سیاه بودن مرکز گل نباید با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. مترجمان اروپایی شعرای شرقی شقایق نعمانی را anemone ( آنه مون ) ترجمه کرده اند، این امر شاید به سبب شباهت صوتی این دو کلمه بوده است اما یکی دانستن این گیاه با شقایق خطاست، زیرا شقایق ( نام علمی: Papaver ) ، متعلق به خانوادهٔ کوکناریان یا شقایقیان ( نام علمی: papaverces ) است در صورتی که anemone به خانوادهٔ آلاله تعلق دارد.
زکریا قزوینی در عجایب المخلوقات می گوید که شقایق النعمان نامی است که پادشاه حیره نعمان بن منذر بدین گل که به فارسی گل لاله ( نام علمی: tulipe ) نامیده می شود، داده است. از سوی دیگر فرهنگ نویسان فارسی تحت نام لاله این گونه می نویسند که: لاله هر گل خودرو و خصوصاً لالهٔ نعمان داغدار که چند نوع است، کوهی و صحرایی و دلسوخته و شقایق و ختایی و خودروی با رنگ های گوناگون است.
• آنمون تاجدار Anemone coronaria
• آنمون ژاپنی Anemone hupehensis
• آنمون قفقازی Anemone caucasica
• شقایق نعمان آمریکایی Anemone nemorosa
• شقایق نعمانی آلتایی Anemone altaica
• شقایق نعمانی افغانی Anemone afghanica
• شقایق نعمانی تبتی Anemone tibetica
• Anemone alaschanica
• Anemone amurensis
• Anemone anemonoides
• Anemone angustiloba
• Anemone antucensis
• Anemone apennina
• Anemone assisbrasiliana
• Anemone autanensis
• Anemone baicalensis
• Anemone baissunensis
• Anemone baldensis
• Anemone begoniifolia
• Anemone berlandieri
• Anemone biflora
• Anemone blanda
• Anemone bracteata
• Anemone brecklei
• Anemone brevistyla
• Anemone brevistylis
• Anemone bucharica
• Anemone caerulea
• Anemone caffra
• Anemone canadensis
• Anemone caroliniana
• Anemone cathayensis
• Anemone chapaensis
• Anemone coelestina
• Anemone cordata
• Anemone crassifolia
• Anemone cylindrica
• Anemone daucifolia
• Anemone davidii
• Anemone debilis
• Anemone decapetala
• Anemone delavayi
• Anemone deltoidea
• Anemone demissa
• Anemone devinensis
• Anemone dichotoma
• Anemone drummondii
• Anemone edwardsiana
• Anemone elongata
• Anemone erythrophylla
• Anemone exigua
• Anemone fanninii
• Anemone filia
• Anemone filisecta
• Anemone flaccida
• Anemone flexuosissima
• Anemone fulingensis
• Anemone fuscopurpurea
• Anemone geum
• Anemone gokayamensis
• Anemone griffithii
• Anemone halleri
• Anemone helleborifolia
• Anemone hemsleyi
• Anemone hepatica
• Anemone hepaticifolia
• Anemone hokouensis
• Anemone hortensis
• Anemone howellii
• Anemone imbricata
• Anemone jamesonii
• Anemone juzepczukii
• Anemone keiskeana
• Anemone koraiensis
• Anemone korzhinskyi
• Anemone laceratoincisa
• Anemone lancifolia
• Anemone lipsiensis
• Anemone lithophila
• Anemone lowariensis
• Anemone lyallii
• Anemone mexicana
• Anemone milinensis
• Anemone mirajabii
• Anemone moorei
• Anemone multiceps
• Anemone multifida
• Anemone multisepala
• Anemone narcissiflora
• Anemone nikoensis
• Anemone nutantiflora
• Anemone obtusiloba
• Anemone occidentalis
• Anemone ochroleuca
• Anemone oligotoma
• Anemone oregana
• Anemone orthocarpa
• Anemone palezieuxii
• Anemone palmata
• Anemone parviflora
• Anemone patula
• Anemone pavonina
• Anemone piperi
• Anemone pittonii
• Anemone poilanei
• Anemone polyanthes
• Anemone polycarpa
• Anemone prattii
• Anemone pseudoaltaica
• Anemone punctulata
• Anemone quinquefolia
• Anemone raddeana
• Anemone ranunculoides
• Anemone raui
• Anemone reflexa
• Anemone richardsonii
• Anemone rigida
• Anemone riparia
• Anemone rivularis
• Anemone robusta
• Anemone robustostylosa
• Anemone rockii
• Anemone rupestris
• Anemone rupicola
• Anemone scabriuscula
• Anemone sciaphila
• Anemone sellowii
• Anemone seravschanica
• Anemone shikokiana
• Anemone smithiana
• Anemone somaliensis
• Anemone stolonifera
• Anemone subindivisa
• Anemone subpinnata
• Anemone subvillosa
• Anemone sumatrana
• Anemone sylvestris
• Anemone taipaiensis
• Anemone tamarae
• Anemone tenuicaulis
• Anemone tenuifolia
• Anemone tetrasepala
• Anemone thomsonii
• Anemone thomsonii
• Anemone transvaalensis
• Anemone trifolia
• Anemone trullifolia
• Anemone tuberosa
• Anemone udensis
• Anemone umbrosa
• Anemone uralensis
• Anemone vesicatoria
• Anemone vindobonensis
• Anemone virginiana
• Anemone vitifolia
• Anemone weberi
• Anemone wilczekii
• Anemone wilsonii
• Anemone xiaowutaishanica
• Anemone xingyiensis
• Anemone yezoensis
• Anemone yulongshanica

دانشنامه آزاد فارسی

شقایق نعمانی (anemone)
گیاهی گل دار، پایا، با ریشۀ ضخیم و غده ای و متورّم، متعلق به تیرۀ آلاله. در نواحی معتدل شمالی، به ویژه در مناطق جنگلی، یافت می شود. کاسۀ این گیاه دارای پنج تا پانزده کاسبرگ است. کاسبرگهای رنگی آن حشرات را جلب می کند. (جنس شقایق نعمانی Anemone، تیرۀ آلالگان). از این جنس در ایران شش گونه یافت می شود. رنگ شقایق نعمانی باغی (Anemone coronaria) آبی ، ارغوانی، قرمز، یا سفید است. شقایق جنگلی آسیایی (پولساتیلا) (Anemone nemorosa) در سایۀ درختان جنگلی می روید و در بهار گل می دهد. گیاه جگرواش (Hepatica nobilis)، که زمانی در جنس شقایق نعمانی (Anemone)طبقه بندی شده بود، در کوه های آلپ فراوان است. شقایق نعمانی کاذب را اکنون در جنسی جداگانه قرار داده اند. شقایق نعمانی اثر آرام کنندۀ دردهای رحمی و ورم بیضه دارد. برای کاهش دردهای قاعدگی و تنظیم آن، و به منظور درمان آسم، سیاه سرفه، و دردهای عصبی نیز مصرف می شود.