ال حسنویه

لغت نامه دهخدا

( آل حسنویه ) آل حسنویه. [ ل ِ ح َ س َ ی َ ] ( اِخ ) حسنویه ، پسر حسین برزگانی ، از سران یکی از قبایل کرد، در نیمه اول مائه ٔچهارم هجری قسمت عمده کردستان و بلاد دینور و همدان و نهاوند و قلعه سرماج را بتصرف خود آورد. پس از مرگ او عضدالدوله بویهی متصرفات او را مسخر کرد، لکن بدر پسر حسنویه را از جانب خویش در همان ناحیت حکومت داد. بدر بر اعتبار و اقتدار خود رفته رفته بیفزود تا آنجا که خلیفه باو لقب ناصرالدوله داد. پس از بدریکی از احفاد او ظاهرنام بجای او نشست لکن یک سال بیشتر در این مقام نماند و شمس الدوله دیلمی او را ازمقر خود براند و کمی پس از آن زمان ظاهر کشته شد.
حسنویه پسر حسین مؤسس این سلسله ( 348-369هَ.ق. )، ناصرالدوله بدربن حسنویه مکنی به ابوالنجم ( 369-405 )، ظاهر هلال بن بدر ( 405-406 ).

فرهنگ فارسی

( آل حسنویه ) پسر حسین برزگانی از سران یکی از قبایل کرد

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آل حسنویه. آلِ حَسْنَوَیْههْ، یا حَسْنویه، خاندانی شیعه مذهب از کردان بَرْزَکانی ایران که حدود نیمه دوم سده ۴ق/۱۰م برقسمت هایی از جبال و کردستان و لرستان و خوزستان فرمان راندند.
دوره پریشانی خلافت عباسی در ایران زمین (سده ۳-۵ق/۹-۱۱م) مجالی برای پیدایش امارت های ایرانی پیش آورد.از جمله آن ها، دیلمیان و کردان و لران در شمال و غرب ایران زمین بودند، مورخان قدیم همچون مسعودی
مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، ص۷۸،به کوشش محمد یحیی الدین عبدالحمید، قاهره، المکتبه التجاریه، ۱۳۷۷ق/۱۹۵۸م.
حسنویه فرزند حسین برزکانی رئیس آن تیره، بخشی مهم از کردستان ایران، شامل دینوَر، نهاوند، شاپور خواست، یزدگرد و اِسدآباد همدان را به تدریج تصرف کرد (ح ۳۴۸ق/۹۵۹م) و قلعه سَرْماج را نزدیک بیستون بر فراز کوهی بنا کرد و تختگاه خود ساخت. نفوذ و اقتدار این خاندان تا حدود خوزستان و آذربایجان رسید و حکمرانی آنان بیش از ۶۰ سال پایید.
فرمانروایان
از خاندان حسنویه ۳ تن به حکومت رسیدند:
امیر حسنویه
...
[ویکی شیعه] آل حسنویه. آلِ حَسْنَوَیهْ، یا حَسْنویه، خاندانی شیعه مذهب از کردهای بَرْزَکانی ایران که حدود نیمه دوم قرن چهارم هجری به مدت ۶۰ سال در دوره پریشانی خلافت عباسی در ایران بر قسمت هایی از کردستان، لرستان و خوزستان فرمان راندند.
دوره پریشانی خلافت عباسی در ایران (قرن ۳-۵ق/۹-۱۱م) مجالی برای پیدایش امارت های ایرانی پیش آورد. از جمله آنها، دیلمیان، کردها و لرها در شمال و غرب ایران بودند، مورخان قدیم همچون مسعودی تیره‎های کرد ایران از جمله برزکانی، شاذنجان (شادگانی) و جورقان (گورانی) را یاد کرده‎اند. از تیره کردهای برزکانی (یا بَرزینی) هم به‎سان تیره مروانی (نیاکان ایوبیان) امیرانی پدید آمدند که در قرن ۷ق/۱۰م قدرت یافتند.
حسنویه فرزند حسین برزکانی رئیس آن تیره، بخشی مهم از کردستان ایران، شامل دینوَر، نهاوند، شاپور خواست، یزدگرد و اسدآباد همدان را به تدریج تصرف کرد (ح ۳۴۸ق/۹۵۹م) و قلعه سَرْماج را نزدیک بیستون بر فراز کوهی بنا کرد و تختگاه خود ساخت. نفوذ و اقتدار این خاندان تا حدود خوزستان و آذربایجان رسید و حکمرانی آنان بیش از ۶۰ سال به طول انجامید.