دانشنامه اسلامی
نام این ایل به صورت بابوی و بابویی نیز آمده است اما مردم ایل خود را باوی می نامند که ظاهراً برگرفته از نام باویه (ه م ) یا باوی یکی از قبایل عرب خوزستان باید باشد. اشتراک نام بین باوی های کهگیلویه و باوی های خوزستان سبب شده است که به نادرست این ایل را «عرب » به شمار آورند. در نوشته های پیش از دوره صفوی از ایلی به نام باوی ، بابویی و یا بابوی در منطقه کهگیلویه و یا مناطق لُرنشین نام برده نشده است ؛ (دنباله مقاله ). میرک حسینی نیز در کتاب ریاض الفردوس (تألیف : ۱۰۸۳ق ) که حدود نیم قرن بعد از آن سند نوشته شده ، و حاوی مطالب فراوانی درباره کهگیلویه و ایلات آن است ، به باوی ، بابویی و یا بابوی اشاره ای ندارد. نخستین بار کریم خان در ۱۱۷۳ق از ایل باوی با نام بابوی و انتصاب کلانتر آن به بیگلر بیگی کهگیلویه یاد کرده ، اما به پیوستگی قومی باوی ها اشاره ای نکرده است . همچنین اولین بار حسن فسایی ایل باوی را به نادرست شعبه ای از اعراب باوی خوزستان دانسته است . دوبُد که در ۱۲۵۷ق /۱۸۴۱م به کهگیلویه سفر کرده ، گفته کلانتر ایل باوی را مبنی بر اینکه «اسلاف خانواده اش » از منطقه کعب به کهگیلویه آمده اند، نقل کرده است ، اما این گفته تنها مربوط به خانواده کلانتر است و نه گروه های دیگر ایل . همچنین وی به اینکه اجداد کلانتر از اعراب باوی بوده اند، اشاره ای ندارد.
← انتساب به اعراب خوزستان
قلمرو باوی ها شامل منطقه باشت و باوی در جنوب کهگیلویه ، و مساحت آن بالغ بر ۹۸۱، ۲کم۲ است . اراضی ۳ ایل چَرام (ه م ) در شمال ، بویر احمد گرمسیری در شمال غربی و غرب ، رستم مَمَسَنی (ه م ) در شمال شرق و شرق ، و سرانجام رودخانه زهره در جنوب منطقه باوی ها را احاطه کرده است . سرزمین باوی ها را کوه خامی به دو منطقه پشتکوه و زیرکوه تقسیم می کند که پشتکوه شامل باشت و کوهمره و زیرکوه شامل پشت بند و زیربند است . پشتکوه از مناطق سردسیر و معتدل و زیر کوه از مناطق گرمسیری است . سرزمین باوی ها در تقسیم بندی کشوری جزو شهرستان گچساران به شمار می آید و از ۳ دهستان بویر احمد گرمسیر، گچساران و باشت و باوی تشکیل شده است . بنابراین تقسیم بندی ، قسمتی از اراضی باوی ها به دهستان گچساران ضمیمه شده است . شهر دوگنبدان نیز در منطقه باوی ها قرار دارد.
تقسیمات و پراکندگی جغرافیایی
در گزارشهای دوبد (۱۲۵۷ق )، فتاح خان گرمرودی (۱۲۶۱ق ) و میرزا حسن فسایی (۱۳۱۳ق ) به تقسیمات باوی ها اشاره نشده است ، اما تقسیمات این ایل براساس تحقیقاتی که در طول نیم قرن گذشته صورت گرفته ، مشخص گردیده است . بنابر تقسیمات سنتی ، ایل باوی از ۴ تیره بزرگ : شیخ جلیل ، دولیاری (دولتیاری )، عالیشی (عالیشاهی ) و گشین ، و ۱۵ تیره کوچک تشکیل شده است . تیره های بزرگ هر یک دارای چند طایفه ، و تیره های کوچک فاقد طایفه هستند. تیره شیخ جلیل در کوهمره پشتکوه ، دولیاری در کوهمره و باشت پشتکوه و شماری هم در زیرکوه ، عالیشاهی در زیرکوه ، و گشین در باشت و کوهمره زندگی می کنند. تیره های کوچک در دو منطقه پشتکوه و زیر کوه پراکنده اند (برای آگاهی از شمار و نام طایفه های هر یک از تیره های بزرگ و نام تیره های کوچک و چگونگی پراکندگی جغرافیایی آنها،
جمعیت
...
