دانشنامه اسلامی
شیوه کتاب، بر نقل و روایت از پیامبر و اصحاب می باشد. جلد اول تا نهم، محتویات اصلی کتاب را بدون ذکر فصل و باب مشخصی در بر گرفته است و ترتیب خاصی ندارد. جلد دهم، شامل فهارس کتاب می باشد.
محتوای کتاب، عبارت است از آنچه توحیدی از مجالس به یاد داشته و به اصطلاح از سماع و استماع به دست آورده است و با این قبیل جمله ها مشخص می نماید: «هکذا حفظته من المجالس» یا«قد حفظت من غیر معرفة ثم سألت العلماء فوضح الجواب» یا«سألت رجلا کان یتعاطی هذا النّمط» و...
البته مؤلف، مطالب را بعد از آزمون و تحقیق نقل کرده است. گذشته از این، منتخبات مفصلی را از آثار جاحظ(که توحیدی، ارادت بی قید و شرطی بدو دارد) و نیز از کتب«النوادر» ابن الاعرابی، «الکامل» مبرد، «عیون الاخبار» ابن قتیبه، «مجالس» ثعلب، «المنظوم و المنثور» ابن ابی طاهر، «الاوراق» صولی، «الوزاء» ابن عبدوس جهشیاری و «الحیوانات» قدامه در کتاب خود آورده و به شیوه استادش جاحظ، جدّ و هزل را به هم آمیخته و از این شاخ به آن شاخ پریده که خواننده دچار ملال نگردد.
می توان گفت که همه فرهنگ عربی از خلال این کتاب می گذرد. مؤلف، فرهنگ عربی را نیک هضم کرده و همه فرهنگ فلسفی رایج در قرن چهارم هجری و هم چنین فرهنگ تصوف را در کتاب آورده است.
[ویکی فقه] البصائر و الذخائر (کتاب). «البصائر و الذخائر»، اثر ابو حیان توحیدی ، از علمای قرن ۴ هجری است که به زبان عربی ، در باره فرهنگ عربی و فلسفی رایج نوشته شده است.
شیوه کتاب، بر نقل و روایت از پیامبر و اصحاب می باشد. جلد اول تا نهم، محتویات اصلی کتاب را بدون ذکر فصل و باب مشخصی در بر گرفته است و ترتیب خاصی ندارد. جلد دهم، شامل فهارس کتاب می باشد.
گزارش محتوا
محتوای کتاب، عبارت است از آنچه توحیدی از مجالس به یاد داشته و به اصطلاح از سماع و استماع به دست آورده است و با این قبیل جمله ها مشخص می نماید: «هکذا حفظته من المجالس» یا «قد حفظت من غیر معرفة ثم سالت العلماء فوضح الجواب» یا «سالت رجلا کان یتعاطی هذا النمط» و... البته مؤلف، مطالب را بعد از آزمون و تحقیق نقل کرده است. گذشته از این، منتخبات مفصلی را از آثار جاحظ (که توحیدی، ارادت بی قید و شرطی بدو دارد) و نیز از کتب « النوادر » ابن الاعرابی ، « الکامل » مبرد ، « عیون الاخبار » ابن قتیبه ، « مجالس » ثعلب ، « المنظوم و المنثور » ابن ابی طاهر ، « الاوراق » صولی ، « الوزاء » ابن عبدوس جهشیاری و « الحیوانات » قدامه در کتاب خود آورده و به شیوه استادش جاحظ ، جد و هزل را به هم آمیخته و از این شاخ به آن شاخ پریده که خواننده دچار ملال نگردد.
← فرهنگ عربی
مؤلف در این کتاب از منابعی همچون قرآن و سنت و عقل و تجربه فراوان بهره برده است. مایه اصلی این اثر، یادداشت هایی است که ابو حیان هنگام استنساخ برای خود برمی داشته است و از منابع اصلی کتاب خود، آثاری چون « النوادر » ابن اعرابی ، « الکامل » مبرد ، « عیون الاخبار » ابن قتیبه ، « مجالس » ثعلب ، « المنظوم و المنثور » ابن ابی طاهر و... را برمی شمارد.
روش کتاب
...
