قاعده سبق

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سبق در لغت به معنای تقدم و پیش افتادن می باشد. و در اصطلاح به معنای ثبوت حقّ با سبقت گرفتن به مباحات اصلیه بدون قصد تملک و یا سبقت گرفتن به منافع مشترکه مانند راه ها و مساجد وقف های عامه می باشد.
اگر کسی برای استفاده کردن از منافع مشترکه (که راجع به عموم مردم می باشد) و یا مباحات اصلیه مثل آب دریاها و زمین بیابان ها از دیگران زودتر اقدام کند بدون این که قصد مالکیت داشته باشد سزاوارتر به تصرف در این امور می باشد چون پیشی گرفتن باعث ایجاد حقی برایش شده که دیگران حق مزاحمت او را ندارند.
فرق این قاعده با قاعده حیازت و احیاء موات
قاعده حیازت مختص به مباحات اصلیه است و به مجرد حیازت (جمع آوری) موجب مالکیت است و قاعده مختص به زمین و مثل آن می باشد. احیاء موجب مالکیت می شود ولی بعد از احیاء کردن زمین و مانند آن و مجرد قصد کافی نیست. ولی قاعده سبق موجب ملکیت نیست و فقط موجب اولویت است و موردش نیز اعم از مباحات اصلیه و منافع عامه می باشد.
مستندات
...
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم