دانشنامه اسلامی
از علم به معنای اول در اصول فقه و به مناسبت در فقه در باب های مختلف سخن گفته اند.
علم به معنای اعتقاد جزمی
علم در کاربرد نخست عبارت است از اعتقاد حتمی و جزمی به چیزی که عین واقعیت باشد؛ یعنی جهل مرکب - که فرد، خلاف واقع را در اعتقاد خود، واقع می پندارد - نباشد. از چنین علمی به «یقین» نیز تعبیر می کنند. برخی علم را به سکون نفس تعریف کرده و آن را از تعریف به اعتقاد بهتر دانسته اند.
← تفاوت علم با قطع
علم به معنای دانش دو اطلاق دارد: عام و خاص. علم در اطلاق عام، هر دانشی را که در عرف عام یا عرف خاص در گستره علوم عقلی، نقلی، تجربی و غیر آن ها، دانش به شمار می رود، در بر می گیرد.علم در اطلاق خاص عبارت است از علم دین که دارای ابعاد گوناگون اعتقادی، اخلاقی و احکام می باشد و سعادت و شقاوت ابدی انسان بسته به آن است. در حدیثی از رسول خدا صلّی اللّه علیه وآله آمده است: «علم سه گونه است: آیه ای محکم (معنا و مقصود از آن روشن است) یا فریضه ای مستقیم (نسخ نشده و باقی است) و یا سنتی پایدار (و جاری) و جز این سه گونه، از دیگر علوم و دانش ها، فضل است».
← مراد از آیه محکم
...
