دانشنامه اسلامی
در سال ۱۳۱۰ شمسی، "حاج امین الحسینی" مفتی مسلمانان فلسطین، کنفرانس اسلامی را با شرکت بیست و دو کشور اسلامی در بیت المقدس برپا کرد. قطع نامه کنفرانس بر حفظ و تقدیس مسجدالاقصی و سایر اماکن مقدسه بیت المقدس و محکومیت صهیونیسم و سیاست انگلیس در فلسطین تأکید داشت. این کنفرانس به دلیل رقابت سران کشورهای اسلامی با یک دیگر و تعلقات، گرایشات سیاسی و نفوذ انگلیس دست آورد مهمی نداشت؛ نمایندگان ایران در این کنفرانس "حاج میرزا یحیی دولت آبادی" از وکلای مجلس و "سید ضیاءالدین طباطبایی" نخست وزیر کودتا بودند.
دفاع از حقوق مسلمانان فلسطین
با انتصاب سیدباقر کاظمی، مهذب الدوله، به وزارت امور خارجه از سوی محمدعلی فروغی، در شهریور ۱۳۱۲ شمسی، تغییراتی در سیاست خارجی ایران رخ داد. از آن جا که وی وجهه ملی مذهبی داشت، موضع گیری او در جانب داری از حقوق فلسطینی ها در خط مشی سیاسی خارجی ایران مؤثر بود. وی در اجلاسیه مجمع عمومی جامعه ملل که در اکتبر ۱۹۳۵ در ژنو برگزار شد، ریاست هیئت نمایندگی ایران را بر عهده داشت و در نطقی به دفاع از حقوق مسلمانان مظلوم فلسطین پرداخت. این سخن رانی بازتاب مثبتی ـ به ویژه از سوی فلسطینی ها و حاج امین الحسینی ـ به همراه داشت. اما اشتغال خاطر بیش تر رضاشاه به مسائل داخلی و تمرکز برای تحکیم پایه های قدرتش در ایران، موضوع فلسطین را در سیاست خارجی به امری حاشیه ای مبدل ساخت؛ به گونه ای که دولت های وقت به ندرت سیاست های فعالانه و تأثیرگذار را در قبال جریانات فلسطین در پیش گرفتند.
طرح تشکیل دولت یهود در فلسطین
در سال های بعد "عنایت الله سمیعی" وزیر امور خارجه دولت محمود جم در گزارشی در تاریخ ۲۲/۱۲/۱۳۱۵ به دفتر مخصوص شاهنشاهی در یک چرخش غیره منتظره، ضمن برشمردن تهدیدات بالقوه اعراب نسبت به مرزهای غربی و جنوبی ایران، سیاست حمایت از تشکیلات دولت یهود در سرزمین فلسطین را به عنوان موضع رسمی ایران توصیه کرد. گزارش مزبور نخستین سند، نظریه رسمی یکی از دولت مردان ایران در حمایت از طرح تشکیل دولت یهود در فلسطین به شمار می آید.
سیاست عمومی و موضع رسمی ایران
...
