معنی روح القدس در مسیحیت

دانشنامه عمومی

روح القُدُس یا جان پاک در نظر بیشتر مذاهب مسیحی سومین شخص تثلیث است و خدای سه گانه شامل خدای پدر، خدای پسر و روح القدس می شود و هرکدام به خودی خود خدا هستند. در عهد جدید از روح القدس با عنوان های روح مسیح، روح حقیقت، فاطِد و روح القدس یاد شده است؛ همچنین با توجه به ارتباط تاریخی مسیحیت با یهودیت، در عهد عتیق از عباراتی همانند روخ قدش ( روح القدس ) ، روخ الوهیم ( روح خدا ) ، روخ یهوه ( روح یهوه ) و روخ حکما ( روح حکمت ) یاد شده است.
بر اساس آیه دوم و سوم فصل اول کتاب پیدایش، روح خدا ( روح القدس ) به همراه خدای پدر و کلام زنده خدا ( عیسی مسیح ) در زمان پیدایش هستی حضور داشته اند و هر سه یک ذات هستند و لذا روح القدس به همین ترتیب شخصیت سوم تثلیث و خدا است. مسیحیان ایمان دارند که خدا در ذات خود واحد و یگانه است، اما در عین حال، همواره در عین ذات واحد، در سه شخصیت وجود دارد و که هر سه کاملاً خدا هستند.
• וְר֣וּחַ קָדְשׁ֑וֹ ( Ruah qadesow ) – روح پاک او ( اشعیا ۶۳:۱۰ )
• וְר֣וּחַ קָ֝דְשְׁךָ֗ ( Ruah qadseḵa ) – روح پاک ( مزامیر ۵۱:۱۱ )
• וְר֣וּחַ אֱלֹהִ֔ים ( Ruah Elohim ) – روح خدا ( پیدایش ۱:۲ )
• נִשְׁמַת־ר֨וּחַ חַיִּ֜ים ( Nismat Ruah hayyim ) – نفَس روح زندگی ( پیدایش ۷:۲۲ )
• ר֣וּחַ יְהוָ֑ה ( Ruah YHWH ) – روح یهوه ( اشعیا ۱۱:۲ )
• ר֧וּחַ חָכְמָ֣ה וּבִינָ֗ה ( Ruach hakmah ubinah ) – روح دانش و خرد ( اشعیا ۱۱:۲ )
• ר֤וּחַ עֵצָה֙ וּגְבוּרָ֔ה ( Ruah esah ugeburah ) – روح مشاور و قوی ( اشعیا ۱۱:۲ )
• ר֥וּחַ דַּ֖עַת וְיִרְאַ֥ת יְהוָֽה ( Ruah daat weyirat YHWH ) – روح دانش و ترس یهوه ( اشعیا ۱۱:۲ )
• πνεύματος ἁγίου ( Pneumatos Hagiou ) – روح پاک ( متی ۱:۱۸ )
• πνεύματι θεοῦ ( Pneumati Theou ) – روح خدا ( متی ۱۲:۲۸ )
• ὁ παράκλητος ( Ho Paraclētos ) – تسلی دهنده ( فارقلیط ) ( یوحنا ۱۶:۷ )
• πνεῦμα τῆς ἀληθείας ( Pneuma tēs Alētheias ) – روح حقیقت ( یوحنا ۱۶:۱۳ )
• Πνεῦμα Χριστοῦ ( Pneuma Christou ) – روح مسیح ( ۱ پطرس ۱:۱۱ )
وابسته به محتوا:
• πνεῦμα ( Pneuma ) – روح ( یوحنا ۳:۸ )
• Πνεύματος ( Pneumatos ) – روح ( یوحنا ۳:۸ )

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] روح القدس مرکب از دو کلمه روح و القدس است. روح به معنای نسیم و باد است و قدس نیز به معنای برکت و پاکی می باشد.
نامگذاری او به "روح" به خاطر حیات بخشی او و "القدس" نیز به خاطر تقدیس بخشی وی به قلوب ایمان داران است.
از دیگر نامهای روح القدس، روح الله و روح مسیح است. کلمه عبری مربوط به روح (Ruach) واژه ای است که حدود چهارصد مرتبه در عهد قدیم آمده است. که در بعضی موارد به باد و دم ترجمه شده است.
بنابراین اشاره عهد عتیق به دم خدا و یا طوفانی از جانب خدا نیز می تواند مربوط به کار روح خدا باشد.
بار معنایی این واژه عبری، چنان عمیق و غنی است که انتقال دقیق آن در زبان انگلیسی به هیچ وجه میسر نیست.
روح القدس در عهد جدید به این نام ها خوانده شده است: تسلی دهنده، روح حکمت و ایمان، روح شجاعت، محبت و شادی.
روح القدس اقنوم سوم از سه اقنوم «پدر، پسر، روح القدس» می باشد.در چارچوب ایمان مسیحی سخن از روح القدس پس از پدر و پسر است.