دانشنامه اسلامی
کذبت ثمود بالنذر(طایفه ثمود (نیز) انذارهای الهی را تکذیب کردند،) انا مرسلوا الناقة فتنة لهم...(ما «ناقه» را برای آزمایش آنها می فرستیم؛ در انتظار پایان کار آنان باش و صبر کن!) " ناقه" همان شتر ماده ای که به عنوان معجزه صالح فرستاده شد مسلما یک ناقه معمولی نبود، بلکه دارای ویژگیهای خارق العاده ای بود، از جمله اینکه طبق روایت مشهوری این ناقه از دل صخره ای از کوه برآمد، تا معجزه گویایی در برابر منکران لجوج باشد. " فتنه" چنان که قبلا نیز گفته ایم به معنی بردن طلا در بوته و آتش برای روشن ساختن میزان خلوص آن است، سپس به هر گونه آزمایش و امتحان اطلاق شده.
امتحان ثمود با خیر و شر
امتحان ثمود به خیر و شر، مورد تذکر صالح علیه السلام بود.ولقد ارسلنا الی ثمود اخاهم صــلحـا... (ما به سوی «ثمود»، برادرشان «صالح» را فرستادیم که: خدای یگانه را بپرستید! امّا آنان به دو گروه تقسیم شدند که به مخاصمه پرداختند.)قال...((صالح) گفت: «ای قوم من! چرا برای بدی قبل از نیکی عجله می کنید (و عذاب الهی را می طلبید نه رحمت او را)؟! چرا از خداوند تقاضای آمرزش نمی کنید تا شاید مشمول رحمت (او) شوید؟!»)... بل انتم قوم تفتنون(آنها گفتند: «ما تو را و کسانی که با تو هستند به فال بد گرفتیم!» (صالح) گفت: «فال (نیک و) بد شما نزد خداست (و همه مقدّرات به قدرت او تعیین می گردد)؛ بلکه شما گروهی هستید فریب خورده!) (مقصود از «تفتنون»، امتحان آنان به خیر و شر است.)
امتحان با سهمیه بندی آب
ثمودیان، با سهمیه بندی آب میان آنان و ناقه امتحان شدند.انا مرسلوا الناقة فتنة لهم فارتقبهم واصطبر ونبئهم ان الماء قسمة بینهم کل شرب محتضر(و به آنها خبر ده که آب (قریه) باید در میانشان تقسیم شود، (یک روز سهم ناقه، و یک روز برای آنها) و هر یک در نوبت خود باید حاضر شوند!)
