دانشنامه اسلامی
امتحان امت ها با جعل شرایع گوناگون از سوی خداوند:... لکل جعلنا منکم شرعة ومنهاجا ولو شآء الله لجعلکم امة وحدة ولـکن لیبلوکم فی مآ ءاتـکم... «...ما برای هر کدام از شما، آیین و طریقه روشنی قرار دادیم و اگر خدا می خواست، همه شما را امت واحدی قرار می داد ولی خدا می خواهد شما را در آنچه به شما بخشیده بیازماید (و استعدادهای مختلف شما را پرورش دهد). پس در نیکیها بر یکدیگر سبقت جویید! بازگشت همه شما، به سوی خداست سپس از آنچه در آن اختلاف می کردید به شما خبر خواهد داد»
آزمودن بنی اسرائیل
آزموده شدن گروه ها و طوایف گوناگون بنی اسرائیل با خوشی ها و ناخوشی ها:وقطعنـهم فی الارض امما منهم الصـلحون ومنهم دون ذلک وبلونـهم بالحسنـت والسیـات لعلهم یرجعون. «و آنها را در زمین بصورت گروه هایی، پراکنده ساختیم گروهی از آنها صالح، و گروهی ناصالحند. و آنها را با نیکی ها و بدی ها آزمودیم، شاید بازگردند»
امتحان با فرستادن پیامبران
فرستاده شدن پیامبران الهی همراه با کتاب و میزان، به هدف امتحان امت های گوناگون:لقد ارسلنا رسلنا بالبینـت وانزلنا معهم الکتـب والمیزان لیقوم الناس بالقسط وانزلنا الحدید فیه باس شدید ومنـفع للناس ولیعلم الله من ینصره ورسله بالغیب.. «ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم، و با آنها کتاب (آسمانی) و میزان (شناسایی حق از باطل و قوانین عادلانه) نازل کردیم تا مردم قیام به عدالت کنند و آهن را نازل کردیم که در آن نیروی شدید و منافعی برای مردم است، تا خداوند بداند چه کسی او و رسولانش را یاری می کند بی آنکه او را ببینند خداوند قویّ و شکست ناپذیر است! »
امتحان امت های گوناگون
...
