دانشنامه اسلامی
نفوذ اسلام و تشیع در ایران مدیون تلاشها و از خودگذشتگیهای امامان و امامزادگان و یاران ایشان می باشد که با جان فشانی و کوششهای طاقت فرسای خویش توانستند بذر اسلام ناب و اصیل را در این آب و خاک کاشته و با قطرات خون خود آن را آبیاری کنند تا اسلام به بار نشسته و ثمر دهد و حق و عدالت و بندگی در جوامع بشری رشد کرده بشریت به سوی کمال و توحید ناب در حرکت باشد. قبل از ورود مبارک و با میمنت حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السّلام) به خاک ایران افرادی چند از امامزادگان، این آب و خاک را به قدوم خود متبرک کرده و این مرز و بوم را برای رشد تشیع بارور کردند. یکی از این افراد طبق نقلی علی بن محمد باقر (علیه السّلام) می باشد که معروف به سلطانعلی است و کنیز آن حضرت ابوالحسن ملقب به طاهر و فرزند بلافصل امام پنجم حضرت امام محمد باقر (علیه السّلام) می باشد که گویا طبق آنچه که مشهور شده در مشهد اردهال (کلمه اردهال از دو کلمه «ارد» و «هال» به معنای سرزمین مقدس تشکیل شده است در این مسیر شهرهای نیاسر و نشلج واقع شده است. نامهای قدیمی مشهد اردهال عبارتند از: بارکرسف، بارکرس، بارکرز، بارکرسب، باریکرس. خوانساری در روضات الجنات و قاضی نورالله در مجالس المؤمنین و بحرالعلوم در تحفة العالم و شیخ عبدالجلیل قزوینی رازی در کتاب الرد علی النقض نقل کرده اند که علی بن امام محمد باقر (علیه السّلام) در ناحیه کاشان در روستائی به نام بارکرسب در آرامگاهی آباد مدفون است. هر چند حاج شیخ عباس قمی در منتهی الآمال این مسئله را شهرت می نامند. ) مدفون است.این قبه و بارگاه بسیار عالی قدیمی و عدت و آلت صحنهای متعدد و موقوفات و نذورات و خدمه واقع است و از قدیم الایام تا کنون جمیع مردمان کاشان و فینین و حوالی کاشان و خلق بسیاری از سایر بلاد ایران برای ادراک زیارت و توسل به تربت پاک آن بزرگوار در این محل مبارک مخصوصاً در هفدهم مهر ماه جلالی اجتماع می نمایند و بسیاری از کرامات ظاهره و خوارق عادات باهره از مشهد کثیر الانوار این شاهزاده نقل می کنند.و برای اوست قبه بلند عظیمی و ذکر فرموده اند جماعتی از علماء ما، در شان آن بزرگوار فضائل زیادی و ایراد کرده اند در کرامات او و کرامات مشهدش حکایات بسیاری.و بدان که سید جلیل سید احمد معروف به امامزاده احمد مدفون در محله باغات اصفهان بوده است ـ فرزند این سید جلیل یعنی حضرت سلطانعلی، پس بنابر این غافل مباش و از کتاب رجال شیخ نقل شده که علی بن محمد بن علی بن الحسین (علیهم السّلام) بوده است از اصحاب حضرت صادق (علیه السّلام) : السید الجلیل الحجه الآیه السید الامام ضیاء الدین ابوالرضا فضل الله الحسنی الراوندی القاسانی که از علماء قرن ششم و در کاشان بوده است.
← مراسم قالی شویی
در محل دفن ایشان اختلاف آرائی وجود دارد. عده ای محل دفن ایشان را در مشهد اردهال (مشهد قالی) در ۴۰ کیلومتری غرب کاشان و در مسیر کاشان - نراق می دانند.ولی مرحوم آقا شیخ عباس قمی (رحمة الله علیه) در منتهی الامال نقل کرده است که: "تاج الدین ابن زهره حسینی" در «غایة الاختصار فی اخبار البیوتات العلویة» گفته که قبر علی پسر امام محمد باقر (علیه السّلام) در بغداد در محلۀ جعفریه در ظاهر سور (سور: نرده و حصار، دیوار دورشهر.) بغداد واقع است. "محب الدین بن نجار مورخ" در تاریخ خود گفته مشهد طاهر (علی بن امام محمد باقر علیه السّلام) در جعفریه است. و گفته آن قریه ایست از اعمال خالص نزدیک بغداد که در آن قبری قدیمی پیدا شد و بر ان سنگی بود که بر آن نوشته شده بود:«بسم الله الرحمن الرحیم هذا ضریح الطاهر علی بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابیطالب علیهم السّلام » و بقیه سنگ از آن جدا شده بود. پس بنا کردند بر آن قبه ای از خشت... و این محل یکی از مشاهد و مزارات گشت. تاج الدین گفته که آن مشهد در زمان ما مجهول و خرابست و جماعتی از فقرا در آنجا منزل دارند. ولی آقا شیخ عباس قمی در ادامه می نویسد که آنچه مشهور است در زمان ما قبر "علی بن محمد الباقر (علیه السّلام) " در ناحیه کاشان در مشهد اردهال است و معروفست به شاهزاده سلطانعلی و (ظاهرا) وجود این امامزاده را در آنجا تایید می کند. البته در بحرالانساب چنین آمده است که: «علی بن محمد الباقر علیه السّلام ... دفن فی ناحیه کاشان بقریه یقال لها بارکرسب فی مشهد» و همچنین از میرزا عبدالله ملقب به افندی در ریاض العلماء نیز نقل شده که فرمود: قبر علی بن محمد الباقر (علیه السّلام) در حوالی بلده کاشان است.
اولاد
حضرت سلطان علی بن محمد الباقر (علیه السّلام) بنابر آنچه در کتب انساب و تراجم آمده است، دختری به نام فاطمه داشته اند که ایشان را به موسی بن جعفر (فرزند برادرشان) تزویج کرده اند. و همچنین میرزا عبدالله افندی صاحب ریاض العلماء گوید در اصفهان نزدیک مسجد شاه بقعه مزاریست که به نام "احمد بن علی بن امام محمد باقر (علیه السّلام) است و سنگی در آنجا به خط کوفی است که بر آن نوشته است: بسم الله الرحمن الرحیم کل نفس بما کسبت رهینه. هذا قبر احمد بن علی بن محمد الباقر (علیه السّلام) و تجاوز عن سیئاته و الحقه بالصالحین.
نقد و بررسی
...
