دانشنامه اسلامی
واژه اقامت از ریشه «ق ـ و ـ م» به معنای ثابت شدن، ادامه دادن و جای گزیدن است. مقصود از اقامت در مکه، سکونت گزیدن در آن به عنوان وطن همیشگی است که در بسیاری از منابع فقهی و غیر فقهی، با تعبیر «مجاورت در مکه» آمده است. مقصود از اقامت، اعم از سکونت موقت و دائم (توطن) است ؛ اما در کاربرد فقیهان، اقامت و مجاورت به یک معنا است. این مقاله تنها به حکم تکلیفی اقامت در مکه می پردازد.
پیشینه اقامت در مکه
بر پایه منابع تاریخی و حدیثی، پیشینه اقامت در مکه به گذشته دور می رسد. گزارش شده که حضرت آدم علیه السلام پس از هبوط به زمین، به فرمان خدا کعبه را بنا نهاد و مناسک حج را در مکه و سرزمین منا به جا آورد. همچنین حضرت ابراهیم علیه السلام به فرمان خداوند، همسرش هاجر و فرزندش اسماعیل را در مکه و جوار کعبه ساکن کرد تا زمینه بازسازی کعبه و آباد شدن مکه فراهم شود. عالمان بسیاری سال ها در مکه اقامت گزیدند و به «جارالله» مشهور شدند.
حکم اقامت در مکه
...
[ویکی حج] اقامت در مکه: مجاورت یا سکونت دائم و همیشگی در مکه را گویند؛ به این معنی که افرادی مکه را به عنوان وطن همیشگی خود قرار داده باشند. در این مقاله تنها به حکم تکلیفی اقامت در مکه پرداخته شده است. نظریات فقهای امامیه و اهل سنت مورد اختلاف است؛ مشهور علمای امامیه طبق برخی از روایات حکم به کراهت اقامت داده اند، اما عده ای هم حکم به استحباب اقامت در مکه داده اند. حکم تکلیفی اقامت در مکه در میان فقهای اهل سنت هم مورد اختلاف نظر است، پیشوایان مذاهب اهل سنت، ابوحنیفه و مالک حکم به کراهت داده اند. در برابر، برخی شافعیان و حنفیان به استحباب مجاورت در مکه جز در صورتی که گمان ارتکاب گناه و بی حرمتی به خانه خدا برای انسان بیشتر باشد، باور دارند.
واژه اقامت از ریشه «ق ـ و ـ م» به معنای ثابت شدن، ادامه دادن و جای گزیدن است. مقصود از اقامت در مکه، سکونت گزیدن در آن به عنوان وطن همیشگی است که در بسیاری از منابع فقهی و غیر فقهی، با تعبیر «مجاورت در مکه» آمده است. مقصود از اقامت، اعم از سکونت موقت و دائم (توطن) است؛ اما در کاربرد فقیهان، اقامت و مجاورت به یک معنا است. این مقاله تنها به حکم تکلیفی اقامت در مکه می پردازد.
بر پایه منابع تاریخی و حدیثی، پیشینه اقامت در مکه به گذشته دور می رسد. گزارش شده که حضرت آدم(ع) پس از هبوط به زمین، به فرمان خدا کعبه را بنا نهاد و مناسک حج را در مکه و سرزمین منا به جا آورد. همچنین حضرت ابراهیم(ع) به فرمان خداوند، همسرش هاجر و فرزندش اسماعیل را در مکه و جوار کعبه ساکن کرد تا زمینه بازسازی کعبه و آباد شدن مکه فراهم شود. (سوره ابراهیم، 37) عالمان بسیاری سال ها در مکه اقامت گزیدند و به «جارالله» مشهور شدند.
