دانشنامه اسلامی
اجتهاد به لحاظ فعلیت یافتن ملکه استنباط و عدم آن، به فعلی و بالقوه تقسیم می شود. اجتهاد فعلی در جایی صدق می کند که شخص دارای ملکه اجتهاد، در عمل نیز آن را به کار گیرد و به طور مستمر به استنباط احکام شرعی اشتغال داشته باشد و از این راه، بالفعل علم به احکام شرعی پیدا کند.
احکام اجتهاد فعلی
مجتهد مطلقی که اجتهاد او فعلی است، دارای احکام زیر می باشد:۱. رجوع او به غیر ( تقلید از دیگران) حرام است؛۲. تقلید دیگران از او جایز است؛۳. احکام قضایی و حکومتی او نافذ است.