دانشنامه اسلامی
علی بن عیسی اربلی می نویسد: « صحیح ترین اقوال آن است که امام حسن در نیمه ی رمضان سال سوم هجرت در مدینه طیبه متولد شده است . » ولی محمد تقی سپهر در ناسخ التواریخ می نویسد: «آنچه از احادیث مختلف تحقیق کرده و نظر نهایی را اختیار نموده ام ، این است که ولادت امام حسن در روز سه شنبه نیمه ی ماه رمضان سال دوم هجری بوده است.» »
خاتون آبادی برای حضرت پانزده لقب نقل کرده است. به ده مورد که اکثر تاریخ نویسان بر آنها متفق القول هستند ، اشاره می شود : « 1- تقی ؛ 2- طیب ؛ 3- زکی ؛ 4- سید ؛ 5- سبط ؛ 6 – ولی ؛ 7- امین ؛ 8 - مجتبی ؛ 9- حجت ؛ 10- زاهد. » مرحوم علی بن عیسی اربلی می گوید : « مشهورترین آنها " تقی " و بهترین آنها " سید " است که خود پیامبر اکرم این لقب را به ایشان داده است . کنیه " ابومحمد " را پیامبر خدا به آن حضرت داده است و غیر از این برای حضرت کنیه ی دیگری نقل نشده است.
امام حسن مجتبی 7 ساله بود که رسول خدا صلی الله علیه وآله وفات نمودند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله او را سخت دوست می داشت و در روایات آمده است که آن حضرت را بر شانه می نهاد و می گفت: خداوندا، من دوستش دارم، تو نیز او را دوست بدار!»
در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله امامت ایشان و امام حسین علیه السلام مورد تاکید قرار گرفته است: «حسن و حسین امامند، چه قیام کنند و چه نکنند».
در حدیث دیگری آن حضرت می فرمایند: «حسن و حسین، سرور جوانان بهشتند». این حدیث در منابع متعدد شیعه و اهل سنت نقل شده است.
امام حسن علیه السلام در وقایع مهم زیر در زمان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله حضور دارند که همگی نشان از جایگاه رفیع آن حضرت در نزد خدا و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دارند:
