بریانک

لغت نامه دهخدا

بریانک. [ ب ِرْ ن َ ] ( اِ مصغر ) مصغر بریان. || مرادف بریان و بریانی ، یا در مقام اراده اندکی از بره یا مرغ بریان بکار رود :
یکی روز یعقوب را دل بکاست
وزو طبع،بریانکی خورده خواست.شمسی ( یوسف و زلیخا ).رجوع به بریان شود.
بریانک. [ ب ِ ن َ ] ( اِخ ) دهی است جزء دهستان غار بخش ری شهرستان تهران. سکنه آن 100 تن. آب آن از قنات و محصول آن غلات وصیفی و انگور است. ( از فرهنگجغرافیایی ایران ج 1 ).
بریانک. [ ب ِ ن َ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان مرودشت بخش زرقان شهرستان شیراز. سکنه آن 115 تن. آب آن از قنات و محصول آن غلات و چغندر است. ( از فرهنگجغرافیایی ایران ج 7 ).
بریانک. [ ب ِ ن َ ] ( اِخ ) ( قنات... ) از قنوات شهر تهران ، مقدار آب پنج سنگ ، مسافت مادر چاه در شهر نیم فرسنگ. در شهر نو مصرف میشود. ( یادداشت دهخدا ).

فرهنگ فارسی

از قنوات شهر تهران مقدار آب پنج سنگ مسافت مادر چاه تا شهر نیم فرسنگ در شهر نو مصرف میشود .

دانشنامه عمومی

بِریانَک یکی از قدیمی ترین محله های تهران است.
بریانک در قدیم بخشی از دهستان غار در بخش ری شهرستان تهران به حساب می آمد و ۱۰۰ نفر جمعیت داشته است؛ ولی امروزه در شهر تهران قرار دارد.
دلیل نامگذاری بریانک قلعه ای در این منطقه به نام قلعه بیرونک بود. قلعه بیرونک قلعه ای بود که در زمان قاجار و یا صفویه، ساکنین منطقه در آن زندگی می کردند. قلعه بیرونک احتمالاً در جایی قرار داشت که امروزه میدان بریانک شده است. این قلعه، سالیان سال از ساکنین منطقه در مقابل تهاجمات خارجی محافظت می کرد. دلیل نامگذاری قلعه بیرونک نیز این بود که این قلعه در حوزه روستای جی قرار داشت. قلعه جی، قلعه اصلی منطقه جی بود و قلعه بیرونک، قلعه ای بود که خارج از قلعه اصلی قرار داشته و احتمالاً مراودات بسیاری را با اماکنی قلعه اصلی داشت. به جز قلعه بیرونک باقی منطقه را باغات و اراضی کشاورزی تشکیل می داد که تحت مالکیت ساکنین قلعه بیرونک بود. مجموعه این شرایط در شکل گیری و تداوم زندگی در بریانک تأثیر بسزایی داشت.
از جمله باغهای آن می توان باغهای کمپانی ( متعلق به خاندان کمپانی ) را نام برد که هم اکنون ساختمان تبدیل شده است. خیابان بریانک به دو قسمت شرقی و غربی بوده که پس از ایجاد بزرگراه نواب ارتباط بین هم قطع شده سنگ فرش این خیابان در زمان قدیم ( حدوداً ۳۰ سال گذشته ) توسط آلمان ها انجام گردیده که یکی از مقاومترین خیابان های تهران از نظر تحمل وزن بسیار بالا در مورد تردد وسایل نقلیه می باشد بطوریکه در هنگام حفر کانال جهت انجام لوله کشی گاز در دهه گذشته بیل مکانیکی دچار ایراد می گردید، از جمله محلهای تفریحی و دیدنی موزه حیات وحش - هفت چنار که در حال حاضر به دلیل عدم رسیدگی تعدادی از چنارهای آن خشک شده است. موقعیت این خیابان از سمت بزرگراه نواب انتهای ساخت و سازهای طرح نواب در سمت چپ و راست آن می باشد.
از پارکهای معروف این محل می توان از باغ حکیم، هفت چنار، ۲۲ بهمن ( کمپانی ) ، نور، اعتماد، خانواده و ناظمی و خیابانهای معروف آن گلستانی، حسام الدین، چهارراه رضایی، خیابان عرب نام برد.
مهم ترین ساختمان اداری قرار گرفته شده در محلهٔ بریانک ساختمان آموزش پرورش منطقهٔ ۱۰ تهران است. محل این ساختمان در بلوار بریانک و قبل از میدان بریانک است. به دلیل حضور ساختمان آموزش پرورش منطقه ۱۰ در بریانک، این محله میزبان تعداد زیادی دبستان، دبیرستان و هنرستان و مدرسهٔ کودکان استثنایی در خود است.
بریانک (مرودشت). بریانک یک روستا در ایران است که در دهستان محمدآباد شهرستان مرودشت واقع شده است. بریانک ۲۶۳ نفر جمعیت دارد.

دانشنامه آزاد فارسی

بِریانَک
منطقه ای در تهران، مِلکِ امین همایون، رجل سیاسی در دورۀ ناصری. در گذشته بخشی از دهستان غار در شمال غربی شهر ری بود. به سبب آن که بیرون از جِی قرار داشته، احتمالاً نام آن بیرونک بوده و بریانک تحریف شدۀ آن است. در جنوب شرقی آن در بقعۀ امامزادۀ معصوم، گورستان بزرگی بود که تا دهۀ ۱۳۲۰ش استفاده می شد. ارامنه نیز در آن جا گورستانی داشتند که امروزه به پارک رضوان تبدیل شده است. تا اواخر دهۀ ۱۳۲۰، منطقه ای کشاورزی بود و چند یخچال داشت. اهمیت بریانک، به سبب «هفت چناران» آن بود که حکم زیارتگاه را پیدا کرده بود؛ هفت درخت چنار که از تنه یک چنار کهنسال روییده و به زیبایی بالا رفته بود. هفت چناران در ۱۳۴۸ هزارساله اعلام شد و به عنوان اثری تاریخی حفظ و حراست از آن به عهدۀ دولت گذاشته شد. بریانک از دهۀ ۱۳۵۰ جزئی از شهر تهران شده است. موزۀ حیات وحش از مکان های مهم آن است.