انداده
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
واژه " آند " در زبان تۆرکی به معنی قسم یا سوگند و قسم نامه و قسم خوردن است و در نام محل ها به معنی تعلق داشتن بر اساس یک قسم نامه را می دهد.
بنابراین ترکیب واژه های
" آند " و " دیه " معنی سرزمینی را می دهد که قسم نامه تۆرکان اجرا شده است.
باتوجه به معنی کلمه "آند" یا "اند" شاید بتوان گفت که ریشه نام اندیه یا انداده از آند ایچمک یا آند ایچماق باشد . همانطور که در گویش اصلی "اند دیه"تلفظ می شود و نوشتار آن اندیه شاید بتوان گفت به معنای روستای آسمانی یا مکان قسم خوردن باشد. . . . البته این یک نظر است ومی تواند مبنای تحقق اهل فن باشد.
آوانده ( آوان: آباد، سرسبز / ده: روستا ) : قرن چهارم هجری قمری سلطان محمود غزنوی عازم فتح شهرهای غرب خراسان بزرگ شد در دامنه هرده بین نوباغ و اندیِه بقایای تپه قدیمی است موسوم به قمیش تپه که مقر تابستانی و اردوگاه لشکریان سلطان محمود و سلطان مسعود بوده وجود چهار رشته قنات بعلاوه ی رودخانه ای که از کوههای جغتای سرچشمه میگرفت تمامی دشت مقابل هرده را مشروب میکرد اب فراوان و زمینهای حاصلخیز باغهای سرسبز و خرمی را بوجود اورده بود که از خرمی و سرسبزی به سیاهی میزد به این جهت به کشتزارها وباغهای مقابل هرده نوباغ و به محل کنونی روستای اندیه که منطقه مسکونی قدیمی تر افراد بومی این محل بود، آوانده ( ده یا روستایِ آباد ) می گفتند.
واژه نوباغ و آوانده بر گرفته از نام محلات معروف شهر غزنین در خراسان قدیم بوده است. اما سلطان محمود بعد از فتح شهرهای غربی خراسان و گرگان و سیستان عده ای از لشکریان خود را که عمدتا از ترکمن های غزنین بودن جهت رتق وفتق امور شهرها و جلوگیری از شورشها باقی گذاشت و خود به غزنین مراجعت کرد.
بعد مرگ محمود پسرش سلطان مسعود همین رویه پدرش را در پیش گرفت و از نیروهای مستقر در قمیش تپه نوباغ جهت بر قراری امنیت شهرها استفاده کرد بعد از مسعود که قلمرو غزنویان رو به افول نهاد این نیروها رویه جنگی و نظامی خود را کنار نهادن و به عنوان بخشی از مردم گویان یا جوین در منطقه ساکن شدن جمعیت و تعداد این مهاجران ترکمن که از اهالی غزنین افغانستان بودن نسبت به دیگر روستاهای جوین قابل توجه وچشمگیر بود در مقابل نوباغ بعد از مراجعت سلطان محمود غزنوی در طول تاریخ بعنوان یک روستای کوچک خان نشین واعیان نشین بوده
